N-metal-D-aspartat reseptörleri aracılı nörodejenerasyonda bazı nonsteroidal antiinflamatuar ilaçların nöroprotektif etkileri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
N-metil-D-aspartat (NMDA) reseptörleri sinaptik transmisyondan sorumlu glutamat reseptörlerindendir. İskemi, travma, epilepsi, Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklarda bu reseptörlerin aşırı uyarıldığı bilinmektedir. D-serin, NMDA reseptör koagonisti olarak görev yapan bir aminoasittir. Nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) antiinflamatuar, analjezik ve antipiretik olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda başarılı sonuçlar alınması NSAİİ'ların nörolojik hastalıklarda kullanılabileceğini düşündürmektedir. Çalışmamızda NMDA reseptörleri ile ilişkili D-serin nörotoksisitesi ve bir kısım NSAİİ'ların bu nörotoksisite üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Nörotoksik dozunun ve süresinin belirlenmesi amacıyla sıçanlara 50,100,200 mg/kg olmak üzere üç farklı doz; iki ve altı saat olmak üzere iki farklı maruziyet süresinde D-serin uygulanmıştır. D-serin aracılı hasar, beyin dokusunda çeşitli oksidatif stres belirteçleriyle gösterilmiştir. D-serin toksisitesine karşı asetaminofen, naproksen, mefenamik asit gibi NSAİİ'ların etkileri in vitro koşullarda araştırılmıştır. Ayrıca potansiyel nöroterapötik ajan olan mefenamik asitin inflamasyon (TNF-α,IL-1ß) ve apoptoz (Bax,Bcl-2) belirteçleri üzerinden D-serine karşı nöroprotektif etkisi hipokampüs, korteks ve serebellum olmak üzere üç farklı beyin bölgesinde incelenmiştir. Bulgularımız 200 mg/kg dozda ve altı saat süreyle D-serin uygulanan sıçanlarda nörotoksisite geliştiğini göstermektedir. In vitro deneylerde mefenamik asitin diğer NSAİİ'lardan daha etkili olduğu görülmektedir. Ayrıca üç beyin bölgesinde D-serin uygulamasıyla artış gösteren inflamasyon belirteçleri ve Bax düzeyleri mefenamik asit uygulamasıyla azalmaktadır. Geçmiş çalışmalara bakıldığında nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde doğrudan NMDA reseptörlerini hedefleyen antagonistlerin istenmeyen yan etkileri beraberinde getirebileceği öngörülebilir. Doğrudan NMDA reseptörlerini hedeflemeyen ve bu reseptörlerin aktivasyonunun neden olduğu nörotoksisiteye karşı dolaylı bir dizi mekanizmayla koruyucu etki gösterebilecek NSAİİ'lerin kullanımını benimsemek önemli ve gerekli bir yaklaşımdır. Çalışmamızda NSAİİ'lerin bir dizi nöroprotektif etkisi gösterilmiş olup, bu ajanların nörodejeneratif hastalıkların tedavisindeki potansiyel rolü ve önemi vurgulanmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Biyokimya A.B.D.
