Annelerin eş desteği ile emzirme öz-yeterlilik algıları arasındaki ilişki

Amaç: Erken lohusalık döneminde annelerin algıladıkları eş desteği ile emzirme öz-yeterlilik algılarını, etkileyen faktörleri ve aralarındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç ve Yöntem: Analitik, kesitsel ve ilişki arayıcı tipte olan bu çalışma, 15.12.2019-15.04.2020 tarihleri arasında Van İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Başkanlığına bağlı Erciş ilçesinde bulunan, kura yöntemi ile belirlenen 1 ve 5 No'lu Aile Sağlığı Merkezlerinde kayıtlı, erken lohusalık döneminde olan, araştırmaya dahil olma kriterlerine uyan, çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 174 anne ile yürütülmüştür. Veri toplamada, Birey Tanıtım Formu, Erken Lohusalık Sürecinde Kadınların Algıladıkları Eş Desteği Ölçeği ve Postpartum Emzirme Öz-yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veri analizinde Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 20.0 programı kullanılmıştır. Veri analizinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma), t test, ANOVA, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi, Korelasyon ve Çoklu Regresyon Analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Annelerin algıladıkları eş desteği puan ortalaması 58.30+11.42, emzirme öz-yeterlilik puan ortalaması 58.48+7.24 ile "iyi" düzeydedir. Anne ve eşlerinin eğitim düzeyi yüksekokul/üniversite/lisans üstü mezunu olan, evlilik süresi 24 ay ve altında olan, çalışan, geliri 4001 TL ve üzerinde olan, ekonomik durumunu iyi olarak algılayanların, bir gebeliği olanların, bir çocuğa sahip olanların, son çocuk ile bir önceki çocuk arasında beş yıl ve üzeri süre olanların, sezaryen ile doğum yapanların, bir önceki çocuğunda emzirmeyi bırakma nedeni bebeğin iki yaşını geçmesi olanlar ile lohusalık döneminde annesinden sosyal destek alanların eş desteği düzeyinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yaşı 39 ve üzerinde olan, sezaryen doğum yapan, bebeğini 24 ay ve üzeri süre emzirmeyi düşünen, bir önceki bebeğini 24 ay ve üzeri süre emziren ve bir önceki çocuğunda emzirmeyi bırakma nedeni bebeğin iki yaşını geçmesi olan annelerin emzirme öz-yeterlilikleri daha yüksektir. Annelerin algıladığı eş desteği puan ortalaması ile emzirme öz-yeterlilik puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü düşük düzeyde doğrusal bir ilişki vardır. Eş desteği arttıkça emzirme öz-yeterliliği de artmaktadır. Regresyon analizinde ise Eş Desteği Ölçeğini anlamlı olarak etkileyen tüm değişkenlerden sadece son çocuk ile bir önceki çocuk arasındaki yaş farkının eş desteği puanını arttırdığı diğer değişkenlerin ise etkilemediği gözlenmiştir. Emzirme Öz-yeterlilik Ölçeğini anlamlı olarak etkileyen değişkenlerden ise yaş, doğum şekli, emzirmeyi düşündüğü süre ve bir önceki çocuğunu emzirme süresi faktörlerinin emzirme öz-yeterlilik puanını arttırdığı, emzirmeyi bırakma nedeninin ise etkilemediği gözlenmiştir. Eş desteğinin alt boyutlarından duygusal ve sosyal destek alt boyutunun emzirme öz-yeterlilik puanının artmasını, fiziksel destek alt boyutunun ise genel toplam puanın azalmasına neden olduğu gözlenmiştir. Sonuç: Annelerin eş desteği algısı ile emzirme öz-yeterliliği arasında ilişki olduğunun ve etkileyen faktörlerin farkında olunarak emzirme danışmanlığı verilmelidir. Eş desteğinin gebelik sürecinden itibaren başlaması konusunda babaların desteklenmesi, sağlık profesyonellerinin emzirmede baba desteğinin önemi konusunda farkındalığının arttırılması sağlanabilir.

Aim: The aim of this study is to examine the perceived spousal support and breastfeeding self-efficacy perceptions of mothers in the early puerperium, the factors affecting them, and the relationship between them. Materials and Methods: This study, which is analytical, cross-sectional, and relationship-seeking, was conducted between 15.12.2019, and 15.04.2020, registered in Family Health Centers No. 1 and No. 5, which is located in Erciş district of Van Provincial Health Directorate Public Health Directorate, in the early puerperium period. The study was conducted with 174 mothers who voluntarily agreed to participate in the study, who met the criteria for inclusion in the study. The Individual Identification Form, the Perceived Spousal Support Scale of Women in the Early Postpartum Process and the Postpartum Breastfeeding Self-Efficacy Scale were used to collect data. The data were collected by face-to-face interview technique. Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 20.0 program was used for data analysis. Descriptive statistics (number, percentage, mean, standard deviation), t test, ANOVA, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis test, Correlation and Multiple Regression Analysis were used in data analysis. Results: The mean spousal support perceived by mothers score was 58.30+11.42 and the mean breastfeeding self-efficacy score was 58.48+7.24, and they are at the "good" level. Those whose mothers, and spouses have a high school/university/graduate degree, whose marriage duration is 24 months or less, who work, whose income is 4001 TL or more, who perceive their economic situation as good, who have a pregnancy, have a child, It has been determined that the level of spousal support is higher for those who have had a period of five years or more among the previous child, those who gave birth by cesarean section, those whose previous child stopped breastfeeding because the baby was over two years old, and those who received social support from their mother during puerperium. Breastfeeding self-efficacy is higher in mothers who are 39 years old and over, gave birth by cesarean section, are considering breastfeeding their baby for 24 months or more, breastfeed their previous baby for 24 months or more, and whose previous reason for discontinuing breastfeeding is over the age of two. There is a statistically significant, positive and low linear relationship between the mothers' perceived spousal support mean score, and the breastfeeding self-efficacy score mean. As spouse support increases, breastfeeding self-efficacy also increases. In the regression analysis, it was observed that only the dec difference between the last child and the previous child increased the spousal support score out of all the variables that significantly affected the Spousal Support Scale, while other variables did not affect it. It was observed that age, mode of birth, duration of breastfeeding thought and the factors of breastfeeding the previous child increased the breastfeeding self-efficacy score, and the reason for stopping breastfeeding did not affect one of the variables that significantly affected the breastfeeding self-efficacy Scale. It was observed that emotional and social support sub-dimension of spousal support caused an increase in the overall self-efficacy score, and physical support sub-dimension caused a decrease in the overall total score. Conclusion: Breastfeeding counseling should be given by being aware of the relationship between mothers' perception of spousal support and breastfeeding dec-sufficiency and the factors affecting it. It can be ensured that fathers are supported to start spousal support from the very beginning of the pregnancy process, and health professionals are aware of the importance of paternal support in breastfeeding.