Pediatrik lösemi olgularında bakımvericilere verilen mukozit bakımı eğitiminin mukozal bariyer hasarına etkisi

Giriş: Lösemi, çocukluk çağında en sık görülen hematopoetik sistem malignitesidir. Löseminin ana tedavisi kemoterapi olup; bu tedavinin birçok yan etkisi vardır ve uzun süreli hastane yatışı gerektirir. Gastrointestinal sistem mukozitleri ise yaşam kalitesini en çok etkileyen yan etkiler arasındadır. Amaç: Bu çalışmanın amacı, lösemi tedavisi gören 2-18 yaş grubu pediatrik olguların bakımvericilerine verilen mukozit bakımı eğitiminin, bakımvericilerin bilgi ve becerileri, olguların oral/anal mukozit gelişme durumu ve mukozit alan ortalamaları ile kliniğin mukozal bariyer hasarı-laboratuvar tarafından doğrulanmış kan dolaşımı enfeksiyonları üzerine etkisini incelemektir. Yöntem: Öntest-sontest eşleşmemiş kontrol grup tasarımlı yarı deneysel çalışmanın evrenini, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi Pediatrik Hematoloji Kliniği'nde izlenen olgular ve bakımvericileri oluşturmuştur. Kontrol grubunda yer alan katılımcılara (n=30) kliniğin rutin eğitimi, girişim grubunda yer alan katılımcılara (n=30) MASCC/ISOO 2019 önerileri doğrultusunda mukozit bakımı eğitimi verilmiştir. MASCC/ISOO 2019 rehberi doğrultusunda bakımvericilere verilen eğitim, her bir katılımcı için toplam bir saat olacak şekilde, bir-iki oturumdan oluşmuştur. Eğitim görsel powerpoint sunumu üzerinden yapılmıştır. Her iki gruba da, araştırmacılar tarafından oluşturulan bilgi testi, gözlem formu, oral mukozit değerlendirme formu, anal mukozit değerlendirme formu, cm2 cinsinden mukozit alan ölçümü ve "mukozal bariyer hasarı-laboratuvar tarafından doğrulanmış-kan dolaşımı enfeksiyonu" değerlendirme formu uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmada eğitim sonrası bakımvericilerin bilgi testinde doğru cevap sayısı ortalamasının kontrol grubunda 6.96±3.72; girişim grubunda ise 16.83±3.09'dir. Her iki grupta da eğitim öncesi ve sonrasında bilgi düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış saptanmıştır. Eğitim sonrasında bakımvericilerin doğru uyguladığı beceri sayısı kontrol grubunda 16.03±5.08 (Min:6 Maks:25) olup, girişim grubunda 26.90±8.08 (Min:10 Maks:42)'dir. Bakımvericilerin mukozit bakımına ilişkin beceri düzeylerinde kontrol ve girişim grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0.01). Gruplar arasında anal mukozit gelişimi açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı; 14. günde oral mukozit gelişimi açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark (p<.01) saptanmıştır. Olguların 7. günde oral mukozit alanı ortalamaları incelendiğinde; kontrol grubunda yer alan olguların oral mukozit alan ortalamasının girişim grubuna kıyasla daha büyük olduğu ve bu farklılığın istatistiksel olarak anlamlı olduğu (p=.006) saptanmıştır. Girişim grubundaki olgular 1611 kateter günü boyunca izlenmiş olup; 380 kateter kültürü alınmıştır. Kateterde enfeksiyon üreme sayısı 35, kateter enfeksiyonu üreme oranı %2.2'dir. Girişim grubunda MBH-LTD-KDE üreme sayısı 5, üreme oranı ise %o 3'tür. MBH-LTD-KDE üreme oranının kontrol ve girişim grubunda birbirine oranı (OR) 1.42'dir. Kontrol ve girişim grupları arasında MBH-LTD-KDE görülme sıklığı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktur (p=0.551). Sonuç: MASCC-2019 Mukozit bakımı eğitiminin bakımvericilerin bilgi ve becerilerinde olumlu etki oluşturduğu, olgularda oral mukozit gelişimini ve oral mukozit alan ortalamasını anlamlı etkilediği, ancak anal mukozit gelişiminde önleyici etkisinin olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, eğitimin kliniğin MBH-LTD-KDE üzerine istatistiksel anlamlı etkisi saptanmamıştır.

Introduction: Leukemia is the most common hematopoietic system malignancy in childhood. The main treatment for leukemia is chemotherapy; this treatment has many side effects and requires long-term hospitalization. Among the side effects, gastrointestinal mucositis is the one that most decisively affects the quality of life. Objective: The aim of this study was to evaluate the mucositis care training given to the caregivers of pediatric patients aged 2-18 years who were treated for leukemia, the knowledge and skills of the caregivers, the gastrointestinal mucositis development status and the mean mucositis area of the patients, and the mucosal barrier damage of the clinic-laboratory-confirmed bloodstream infections. Method: The population of the quasi-experimental study with pretest-posttest unpaired control group design consisted of the children and their caregivers hospitalized in the Pediatric Hematology Clinic of Ege University Medical Faculty Children's Hospital. The participants in the control group (n=30) were given routine training of the clinic, and the participants in the intervention group (n=30) were given mucositis care training in line with the MASCC/ISOO 2019 recommendations. In accordance with the MASCC/ISOO 2019, the training provided to caregivers consisted of one or two sessions, totaling one hour for each participant. The training was done through a visual powerpoint presentation. Knowledge test, observation form, oral/anal mucositis evaluation forms, mucositis area measurement in cm2 and mucosal barrier damage-laboratory-confirmed-bloodstream infection evaluation form were applied to both groups. Results: In the study, the mean number of correct answers in the knowledge test of the caregivers after the training was 6.96±3.72 in the control group; 16.83±3.09 in the intervention group. It was determined that there was a statistically significant increase in knowledge levels before and after the training in both groups. While the number of skills applied correctly by the caregivers after the training was determined as 16.03±5.08 in the control group; 26.90±8.08 in the intervention group. A statistically significant difference was found between the control and intervention groups in the skill levels of caregivers regarding the care of mucositis (p<0.01). There was no statistically significant difference between the groups in terms of the development of anal mucositis; but, it was determined that there was a statistically significant difference (p<.01) in terms of oral mucositis development on the 14th day. When the oral mucositis area averages of the children were examined on the 7th day; it was determined that the mean oral mucositis area of the children in the control group was larger than the intervention group and this difference was statistically significant (p=.006). The children in the intervention group were monitored for 1611 catheter days and 380 catheter cultures were taken. The number of catheter infections was determined as 35 and the catheter infection rate was determined as 2.2%. The number of MBI-LCBI was 5, and the infection rate was 3%o. The ratio (OR) of MBI-LCBI to each other in the control and intervention groups was 1.42. It was determined that there was no statistically significant difference between the control and intervention groups in terms of the incidence of MBI-LCBI (p=0.551). Conclusion: It was found that MASCC-2019 mucositis care e training had a significant effect on the knowledge and skills of caregivers, significantly affected the development of oral mucositis and the average oral mucositis area in the children. However, no statistically significant effect was found on the development of anal mucositis. Similarly, no statistically significant effect of training on MBI-LCBI was found.