Giresun yöresi halk oyunlarının etnokoreolojik yönden değerlendirilmesi
Tarih
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
Özet
İnsanın neden dans ettiği sorusundan yola çıkılarak irdelenen halk oyunları, Türkiye'de çeşitli özellikleriyle beraber önemliliği geniş çevreler tarafından kabul görmüştür. Kültürel değerler çerçevesinde bir miras olarak görülen halk oyunlarının, sosyal hayat içersinde canlılık gösterdiği bölgelerden biri de Türkiye'nin doğu Karadeniz bölgesinde fındık üretimi ve yeşil doğasıyla anılan Giresun ilidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde, topluma aidiyet duygularını geliştirme aracı olarak görülen halk oyunlarının, devlet teşviki ve halk organizasyonlarıyla devam edişi günümüze kadar gelen 'Türk Halk Oyunları' paradigmasını doğurmuştur. Bu paradigma kültür, sanat ve sporun kesiştiği bir noktayı tanımlamaktadır. Giresun halk oyunları, Türkiye'nin sayıca zengin dans geleneğinin bir parçasıdır. Dans etmek Türkiye'de birçok isimle adlandırılır ve hepsi 'oyun' ifadesi altında toplanır. Giresun halk oyunları, diğer yörelerde olduğu gibi karakteristik olarak öznel ve bölgesel olduğu gibi oyun geleneği bağlamında ulusaldır. Türkiye'de halk oyunları, evrensel bir olgu olan ve oyuncu insan anlamına gelen homo ludens kavramının iz düşümüdür. Etimolojik olarak 'koreoloji' kelimesine 'etno' önekinin gelmesiyle oluşan 'Etnokoreoloji', kaynağı tarihsel bir sürece dayalı, gizemlilik ve ritüel özellikler barındıran dansları konu alan multidisipliner bir bilimdir. Etnokoreoloji, dansı incelerken multidisipliner olması bakımından halk bilimi, etnomüzikoloji, antropoloji, etnoloji, sosyoloji, tarih, psikoloji, arkeoloji, ikonoloji ve semiyoloji gibi birçok bilimden yararlanır. Bu etkileşim listesi, araştırmacının yararlanmayı hedeflediği yöntemler doğrultusunda daha da genişleyebilir. Yöresel halk dansları yararlandığı bu bilimlerin hiç birisinin asıl öznesi olamayınca, hepsinden yararlanan multidisipliner bir bilim olan 'Etnokoreoloji' doğmuştur. Bu çalışmada Giresun halk oyunları çağın bilimsel araştırma ve sorgulama yöntemleriyle açıklanmaya çalışılacaktır.