Kanser hastasının palyatif bakımında vaka yönetimi modelinin hasta sonuçlarına etkisinin incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Araştırma, kanser hastasının palyatif bakımında vaka yönetimi modelinin semptom düzeyi, yaşam kalitesi, hasta ve aile memnuniyeti ve direkt maliyet sonuçlarına etkisinin incelenmesi amacıyla deneysel olarak planlanmıştır. Araştırma Ege Üniversitesi Tülay Aktaş Onkoloji Hastanesi Medikal Onkoloji Kliniğinde Eylül 2009- Eylül 2011 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini, palyatif amaçlı tedavi alan, belirlenen kriterlere uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 22 kontrol grubu ve 22 deney grubu olmak üzere toplam 44 hasta oluşturmuştur. Araştırmada Palyatif Dönem Kanser Hastasına Özgü Veri Toplama Formu, Edmonton Semptom Tanılama Sistemi, Karnofsky Peformans Skalası, EORTQLQ CA-30 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Hasta Memnuniyet Formu, Aile Bakım Memnuniyet Formu, Hasta Maliyet Kayıt Formu, Palyatif Bakım Varyans Kayıt Formu ve Palyatif Kanser Hastasına Yönelik Bakım Protokolü veri toplama araçları kullanılmıştır. Deney grubu hasta ve aile eğitimi için eğim kitabı kullanılmıştır. Araştırmanın uygulanması için etik kurul onayı ve hastane izini ve araştırmaya katılan hastalardan bilgilendirilmiş onam ile sözel ve yazılı izin alınmıştır. Deney ve kontrol grubu hastalarının yatış ve taburculuk sonrası toplam semptom puan ortalamaları farkı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Vaka yönetimi yapılan deney grubu hastalarının semptom şiddetinde azalma düzeyi kontrol grubuna göre daha fazla olup, deney grubunda daha iyi bir semptom kontrolü sağlanmıştır ( p<0,000). Deney grubundaki hastaların vaka yönetimi sonrası ağrı, yorgunluk, bulantı, depresyon, anksiyete, iştahsızlık, uyuşukluk, esenlik, dispne, kabızlık semptom alt boyut puan ortalamalarındaki azalma farkı kontrol grubundaki azalmaya göre daha anlamlı bulunmuştur (p< 0,05). Deney grubundaki hastaların yatış ve taburculuk sonrası yaşam kalitesi fonksiyonel alt boyutları rol fonksiyon, emosyonel fonksiyon, sosyal fonksiyon ve global yaşam kalitesi puan ortalamalarının artış farkı kontrol grubuna göre anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0,05). Ancak yaşam kalitesi fizik fonksiyon ve kognitif fonksiyon alt boyut puan farkları istatistik açıdan anlamlı bulunmamıştır (p>0,05). Deney ve kontrol grubundaki hastaların yatış ve taburculuk sonrası Global Yaşam Kalitesi semptom alt boyut yorgunluk, ağrı, iştahsızlık, kabızlık, mali etki puan ortalaması farklarının anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0,05). Yaşam kalitesi bulantı, dispne, uyku bozukluğu ve diyare semptom alt boyut puan ortalaması farkı istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır (p>0,05). Deney ve kontrol grubu hasta ve aile memnuniyet puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Deney gurubu hasta ve ailelerinin sunulan sağlık hizmetten daha memnunun olduğu belirlenmiştir. Deney ve kontrol grubunun toplam sağlık maliyetleri ve hastanede yatış süreleri açısından aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak; Kanser hastasının palyatif bakımında vaka yönetimi modeli uygulaması ile hastaların daha iyi semptom kontrolü sağlanmış ve yaşam kaliteleri (fizik ve kognitif fonksiyonlar hariç ) geliştirilmiştir. Vaka yönetimi ile takip edilen hasta ve ailelerin memnuniyet düzeyleri daha yüksek düzeydedir. Bu sonuçlar doğrultusunda kanser hastalarının palyatif bakımda vaka yönetim modelinin hasta sonuçları üzerine etkili olduğu belirlenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İç Hastalıkları Hemşireliği A.B.D
