Hasat dönemlerinin bazı değerli yembitkilerinin verimine ve yem kalitesine etkileri üzerinde araştırmalar
Küçük Resim Yok
Tarih
1998
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Bornova/İzmir deneme tarlalarında 1994-1996 yılları arasında Akdeniz iklimi ekolojik koşullarında yürütülen bu araştırmada, farklı hasat dönemlerinin (baklagiller için çiçeklenme öncesi, çiçeklenme, çiçeklenme sonrası; buğdaygiller için başaklanma başlangıcı, başaklanma sonu, süt olum) bazı değerli yem bitkilerinin verim ve diğer yem kalite özelliklerine etkisi incelenmiştir. Bitki materyali olarak 10 baklagil {Yonca (Medicago sativa), Korunga (Onobrychis viciifolia), Gazalboynuzu(Lotus corniculatus), Ak üçgül(Trifolium repens), Çayır üçgülü(Trifolium pratense), Fiğ(Vicia sativa), Tüylü fiğ(Vicia villosa), İskenderiye üçgülü(Trifolium alexandrinum), Acem üçgülü(Trifolium resupinatum), Mürdümük(Lathyrus sativus), 8 buğdaygil (Kılıçsız brom (Bromus inermis), Yüksek çayıryulafı (Avena elatior), Domuz ayrığı(Dactylis glomerata), Yem kanyaşı (Phalaris arundinacea), Otlak ayrığı (Agropyron cristatum), Mavi ayrık (Agropyron intermedium), Yüksek otlak ayrığı(Agropyron alongatum), Sorgum-sudanotu melezi ( Sorghum bicolor x S.sudanense)} ve diğer 2 familya yem bitkisi {Küçük çayırdüğmesi (Poterium sanguisorba), Ayçiçeği (Helianthus annuus)} kullanılmıştır. Tarla denemeleri Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulumuş, toplam 60 parselden oluşmuştur. Parsel genişlikleri 3m x 4m=12m² olarak alınmış, her hasat döneminde 4 m²{lik alan hasat edilmiş olup, toplam deneme alanı yaklaşık 1000 m² olmuştur. Biçilen ürünlerden alınan örneklerde yeşil ot verimi, kuru ot verimi, kuru madde içeriği, kuru madde verimi, azot oranı, ham protein oranı, ham protein verimi ve korelasyonları gibi bazı karakterleri belirleniştir. Elde edilen tüm bulgular Ege Üniv. Ziraat Fak. Tarla Bitkileri Bölümü kişisel bilgisayarlarında Tarist programı kullanılarak varyans analizine tabi tutulmuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilmektedir; 1)Yeşil ot verimi açısından bir biçimde en yüksek değere yıllık bitkilerde; baklagillerde çiçeklenme sonunda hasat edilen Vicia villosa (5133.7 kg/da) buğdaygillerde süt olum döneminde biçilen Sorghum bicolor x Sorghum sudananse (6932,0 kg/da) melezi, diğer familya bitkilerinde ise yine çiçeklenme sonunda hasat edilen Helianthus annuus (6070,7 kg/da ) ulaşmıştır. 2)Kuru ot verimi bakımından en yüksek değerler baklagil ve diğer familya bitkilerinde çiçeklenme sonunda hasat edilen Vicia villosa (1746,0 kg/da) ve Helianthus annuus (1473,2 kg/da) - dan, buğdaygiller familyasında ise süt olum döneminde biçilen Agropyron elongatum (3200,8 kg/da)'dan elde edilmiştir. 3)Buğdaygillerin kuru madde oranı baklagil ve diğer familya yem bitkilerinden Trifolium resupinatum'da %35,0, Poterium sanguisorba'da %28,6 ile en yüksek kuru madde içeriği saptanırken, süt olum döneminde biçilen Agropyron cristatum - da da %56,6'lık en yüksek kuru madde kapsamı belirlenmiştir. 4)Kuru ot verimi yüksek olan bitkilerin kuru madde verimleri de yüksek saptanmıştır. Çiçeklenme sonunda hasat edilen baklagillerden Vicia villosa - da (1455,0 kg/da), diğer familya bitkilerinden Helianthus annuus'ta (1227,7 kg/da), süt olum döneminde biçilen buğdaygillerden Agropyron elongatum'da (2667,3 kg/da) kuru madde verimi elde edilmiştir. 5)Azot oranı bakımından en yüksek değere tomurcuklanma başlangıcında hasat edilen bitkilerden Medicago sativa (%5,38), diğer familya bitkilerinden Poterium sanguisorba (%3,22), buğdaygillerde ise başaklanma başlangıcında hasat edilen Agropyron cristatum(2,66)ulaşmıştır. 6)Ham protein oranı baklagillerden buğdaygillerden ve diğer familya yem bitkilerinden daha yüksektir. Azot oranı en fazla olan yem bitkilerinin ham protein oranları da en yüksek olmuş, tomurcuklanma başlangıcında hasat edilen baklagillerden Medicago sativa (%33,6), diğer familya bitkilerinden Poterium sanguisorba (%20.1), buğdaygillerde ise başaklanma başlangıcında hasat edilen Agropyron cristatum (%16,6) en yüksek ham protein oranlarını vermişlerdir. 7)Ham protein verimi açısından en yüksek değerler, baklagillerde çiçeklenme döneminde hasat edilen Vicia villosa'da 246,3 kg/da, buğdaygillerde süt olum döneminde biçilen Agropyron elangatum'da 205,5 kg/da ve diğer familya yem bitkilerinde çiçeklenme sonunda hasat edilen Helianthus annuus't 126,8 kg/da olarak saptanmıştır. 8)Bazı karakterler arasında önemli, negatif ve pozitif kolerasyonlar bulunmuştur. Hasat dönemleri ile kuru ot verimi ve kuru madde verimi arasında pozitif önemli ilişkiler saptanırken azot oranı ve ham protein oranı arasında da negatif önemli ilişkiler saptanmıştır. Denemeden elde edilen sonuçlara göre Ege Bölgesi sahil kuşağında yukarıda bahsedilen baklagiller, buğdaygiller ya da diğer familya yembitkilerinden yetiştirilmek istenirse, bitkilerin yaşam süreleri (yıllık ve çok yıllık) ve yetiştirme amaçları(ana ya da ikinci ürün) göz önüne alınarak bitki seçimi yapılmalı ve yüksek verim ve kalite için biçimler baklagillerde çiçeklenme ile çiçeklenme sonu, buğdaygillerde başaklanma sonu ile süt olum dönemleri arasında yapılmalıdır.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1998
