Göstergebilim kiplikleri açısından anlatı kişilerinin incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Göstergebilim, anlamlı yapıları çözmeyi amaçlayan bir bilim dalıdır. Anlatılar da anlamlı yapılardan biridir. Anlatılardaki göstergeleri inceleyen yazınsal göstergebilimin incelediği unsurlardan biri kişi kavramıdır. Kişi, göstergebilimin çözümleme düzeylerinden anlatısal yapıların içinde yer alır. Kiplik, pek çok alanın ortak kullandığı bir terimdir. En genel tanımıyla, konuşucunun söyledikleriyle ilgili tutumudur. Göstergebilimde kiplik ise bir sözcenin yüklemini biçimlendiren durum olarak tanımlanır ve göstergebilimde dört temel kiplik vardır: isteme, zorunda olma, bilme ve muktedir olma. Anlatı kişileri ile ilgili yapılan pek çok çözümleme vardır. Ancak bu çözümlemeler genellikle başkişi üzerine yapılır. Kipliklere göre, yazınsal göstergebilimin çözümleme yöntemine uygun olarak anlatı kişileri incelendiğinde yalnızca başkişi değil, anlatıdaki tüm kişiler ayrıntılı bir biçimde ortaya konur. Dört temel kipliğe göre biçimlenen kişiler, anlatıda durum ve dönüşümlerini bu kipliklere göre oluştururlar. Bu nedenle kiplik, anlatıda kişi incelemeleri için belirleyici bir kavramdır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yeni Türk Edebiyatı A.B.D.
