Kıl keçi liflerinde başlıca mineral maddeler, bunların renk ve bazı önemli fiziksel özelliklerle ilişkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
1989
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Tekstil liflerinin kimyasal yapılarının fiziksel özellikleriyle ilişkili olduğu bilinmektedir. O nedenle selülozun bitkisel liflere, keratinin deri ürünü hayvansal liflere ne gibi özellikler kazandırdığı üzerinde çeşitli araştırmalar yapılmış ve yapılmaktadır. Ancak bu liflerin yapısında bulunan mineral maddeler ve bunların fiziksel özelliklerle ilişkileri üzerinde yapılmış olan araştırmalar kısıtlıdır. Kaldı ki kıl keçi lifleri üzerinde böyle bir araştırmaya rastlanmamıştır. O nedenle bu araştırmada beyaz, siyah, boz ve kahve renkli kıl keçi alt (ince) ve üst (kalın) liflerinde başlıca mineral maddelerin (Na, K, Ca, Mg, Zn, Fe, Cu, Mn ve Co)miktarları ile bunların uzunluk, incelik, mukavemet uzama yüzdesi ile ilişkisi üzerinde durulmuştur. Mineral maddeler Flame Photometer ve Atomic Absorbstion Spectrophotometer Aletinde saptanmıştır. Lif uzunluğu 2 pens metodu ile mm olarak, lif inceliği lanametre de mikron olarak, lif mukavemeti Ffegraph aletinde Pond olarak ölçülmüştür. Sonuçlar istatiksel olarak eş yapma t testi, varyasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Araştırmadan elde olunan sonuçlardan Cu hariç, diğer mineral maddelerin miktarlarının ince ve kalın liflerde renge bağlı olarak istatistiksel olarak önemli farklılıklar gösterdiği anlaşılmıştır. Na, Ca, Mg ve Mn boz, kahve ve siyah kalın liflerde ince liflere göre daha fazla bulunmuş, beyaz kalın liflerde ise bu mineral maddelerin miktarının ince liflerdekinden az olduğu saptanmıştır. Ayrıca, liflerde pigmentasyon arttıkça, diğer bir deyişle, lif rengi koyulaştıkça Na, Ca, Mg ve Fe miktarının da arttığı görülmüştür. Diğer mineral maddelerin miktarlarının, renk ve lif kalınlığına bağlı olarak, değişimler gösterdiği, örneğin siyah, boz ve kahve renkli kalın liflerde Mn, ince liflerdekinden daha fazla bulunurken, K'un kahverengi, Fe' in beyaz ve kahverengi, Co'ın ise siyah ve boz ince liflerde kalınlardakinden daha fazla olduğu saptanmıştır. Mineral maddeler ile fiziksel özellikler arasındaki ilişkiler ise şu şekildedir; lif uzunluğunun kalın boz ve kahverengi liflerde Zn, Mg, Na, K, Cu, Fe ve Ca; ince liflerde ise Cu, Fe, Mg, K ve Na ile değişik durum ve oranlarda çoklu ilişkili olduğu halde kalın, beyaz ve siyah liflerde Zn ile doğrusal ilişkilidir. Mineral maddelerin hepsinin, lif inceliği, değişik durum ve oranlarda çoklu ilişkiler halinde etkilediği görülmüştür. Lif mukavemeti kalın liflerde Mg, Fe, Zu, Ca, K ve Cu ile; ince liflerde ise Mg, Zn, Ca, Cu ve Na ile değişik durum ve çok yüksek olmayan (en çok %75) çoklu ilişkilidir. Kahverengi ince liflerde ise Cu ile doğrusal ilişki söz konusudur. Zn'nun boz renkli ince liflerinde lif uzama yüzdesi ile doğrusal ilişkili olduğu, diğer liflerde ise K, Ca, Zn, Cu ve Fe'nin değişik durum ve oranlarda çoklu ilişkili olduğu, kalın liflerde ise Na, K, Zn, Ca, Cu ve Fe'in değişik durumlarda fakat %97 ye varan çoklu ilişki gösterdiği anlaşılmıştır.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1989
