Türkiye'de yaşanan finansal krizlerin nedenleri

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye örneğinden yola çıkarak gelişmekte olan ülkelerde artan sıklıkta yaşanan finansal krizlerin nedenlerini incelemektir. Bu amaçla, iki ekonometrik model kullanılmıştır. Uygulanan ilk ekonometrik yöntem yapısal modeldir. OLS yöntemi ile tahmin edilen yapısal modelde para piyasası baskı endeksi, M2 para arzının net uluslararası rezervlere oranı, yurtiçi kredi hacminin GSMHʼye oranı, reel kesim güven endeksi büyüme oranı, reel döviz kurunun trendden sapması, bütçe dengesinin GSMHʼye oranı, vadeli tasarrufların büyüme oranı, devlet iç borçlanma senetlerinin büyüme oranı ve tüketici fiyat endeksi büyüme hızı iyi birer kriz göstergesi olduğu bulunmuştur. İkinci yöntem sinyal yaklaşımıdır. Sinyal yaklaşımında ithalatın döviz rezervlerine oranı, tüketim malı ithalatının toplam ithalat içindeki payı, para piyasası baskı endeksi, ihracatın ithalata oranı, cari işlemler açığının büyüme hızı, ihracat büyüme hızı, iç borç stokunun GSMHʼye oranının artış hızı, Merkez Bankasıʼnın bankalara verdiği kredilerin artış hızı, toplam mevduat büyüme hızı, bankalar arası gecelik faizlerin artış hızı, GSYİH büyüme hızı, sanayi üretim endeksi büyüme hızı, M2 para arzının net uluslararası rezervlere oranı, yurtiçi kredi hacminin GSMHʼye oranı, İMKB Ulusal 100 Fiyat Endeksi artış hızı, reel kesim güven endeksi artış hızı, Merkez Bankasıʼnın Hazineʼye verdiği kısa vadeli avansların büyüme hızı ve reel döviz kurunun artış hızı gürültü-sinyal oranı dikkate alındığında anlamlı çıkmıştır. Her iki modelde de anlamlı bulunan PPBE2, M2 para arzının net uluslararası rezervlere oranı, yurtiçi kredi hacminin GSMHʼye oranı, reel kesim güven endeksinin artış hızı, bütçe dengesinin GSMHʼye oranı, devlet iç borçlanma senetlerinin büyüme hızı değişkenlerinin krizleri tetiklediği sonucuna ulaşılmıştır.