Türkiye'nin AT'na olası üyeliği açısından, Türkiye ve Yunanistan'ın narenciye, çekirdeksiz kuru üzüm ve domates salçası üretim ve dışsatım yapısısnın karşılaştırmalı analizi üzerine bir araştırma

Küçük Resim Yok

Tarih

1995

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

3 ÖZET Türkiye'nin AT ile gümrük birliğini oluşturma ve tam üye olma hazırlıkları içinde olduğu bu dönemde; Yunanistan cogra-Fi durum ve iklim -faktörleri yanında, tarihsel nedenler, isletme, üretim ve dışsatım yapılarındaki ve aynı zamanda sürüm pazarlarındaki benzerlikleri nedeniyle AT* na üyelik acısından Türkiye için iyi bir örnek oluşturması yanında, önemli bir rakip ülke durumundadır. Narenciye, çekirdeksiz kuru üzüm ve domates salçasında Topluluğun Türkiye'ye yönelik miktar kısıtlaması, asgari ithal ve referans -Fiyatı gibi dıs ticaret engelleri uygulaması ve bu ürünlerde Türkiye ve Yunanistan arasında bir rekabetin olması nedeniyle, bu ürünler araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Bu araştırmanın ana kaynağı, Qcak 1989' da başlayan ve Temmuz 1991' de tamamlanan "Yunanistan ve Türkiyes AT Tek Pazar Koşulları Altında Tarımsal Dıs Ticaretteki Gelişmelerin Seyri" adlı araştırmadır. Bununla birlikte, bu araştırmanın doğrudan sonuçlarından yararlanma yoluna gidilmemiştir. Araştırmanın orijinal verileri ile çalışılmıştır. Araştırmada, üreticiler ve dıssatımcılar düzeyinde olmak üzere iki grup veri bulunmaktadır. Bunun yanında Türkiye'de isleme tesisleri/dıssatımcı lar ile ikinci bir anket yapılarak son gelişmelere ait veriler de elde edilmiştir. Anket yoluyla elde edilen veriler yanında makro düzeyde son 20 yıllık dönemi kapsayan istatistikler de araştırma kapsamında değerlendirilmiştir. Araştırmanın esas amacı; Türkiye'nin AT' na tam üye olma ve olmama durumlarına göre, ele alınan ürünlerin üretim ve dışsatım yapısındaki gelişmeleri Yunanistan ile 285karşılaştırmalı alarak analiz etmek ve Türkiye'nin bu ürünlerde dışsatım acısından etkilenme durumunu ortaya kayarak bu yönde alınabilecek önlemleri belirlemektir. Bunun yanında, ele alınan ürünlerde; AT* da uygulanan ortak tarım politikası mekanizmalarının incelenmesi, Türkiye ve Yunanistan'ın dünya üretim ve dışsatımındaki önemlerinin ortaya konması, her iki ülkede de üreticiler ve dışsatımcı lar düzeyinde elde edilen verilerin analiz edilerek iki ülke arasındaki benzerlik ve -Farklılıkların ortaya konması da amaçlanmıştır. Araştırmada makro düzeyde elde edilen verilerin analizinde temel istatistik teknikler yanında doğrusal trend denklemleri elde edilerek, mevcut gelişmeler karşılaştırmalı olarak ortaya konmuştur. Anket yolu ile elde edilen verilerin analizinde, çeşitli değişkenler acısından karşılaştırmalarda sayım ile elde edilen verilerde Khi-kare (Bağımsızlık Testi), ortalamalar arasındaki farklılığın analizinde t-testi analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır. Yapılan karşılaştırmalar sonucunda, ele alınan dönemde. / üretim ve dışsatım yapısındaki gelişmelerin Türkiye'de {, \ daha fazla olduğu sonucuna var ı labi lmektedir. Üreticiler ve dışsatımcılar düzeyinde ise, belirgin farklılıklar bulunmamakla birlikte, ortaya çıkan farklılıkların, büyük ölçüde Yunanistan'ın AT* na tam üye olmasına paralel olarak Topluluk ortak piyasa düzenleri çerçevesindeki uygulamalara bağlı olarak oluştuğu ifade edilebilir. Türkiye'nin AT'na tam üyeliği durumunda, ele alınan ürünlerde AT' da uygulanan ortak piyasa düzenlerinin Türkiye için de geçerli olacağı bilinmektedir. Bu nedenle ele alınan ürünlerde üretim-işleme sanayi i-dışsatım ve 286tüketimi içine alan madde politikalarının oluşturulması önem taşımaktadır. Bu yaklaşım içerisinde Topluluk uygulamalarının aşamalı olarak Türkiye'de de başlatılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. Bu uygulamalara da öncelikle, üretici ve dıssatımcı ların AT hakkında bilgilendirilmesi ve konu ile ilgili yasal ve kurumsal düzenlemelerin oluşturulması ile başlanmasının olumlu sonuçlar verebileceği söylenebilir. Ancak bu konunun sadece ele alınan ürünler için değil, AT' na tam üye olunması hedefleniyorsa tüm tarımsal ürünler için de geçerli olabilecigi belirtilmelidir. Bu nedenle konunun tüm tarım sektörü dikkate alınarak, tarımım tümünü ilgilendiren yapısal politikalarla birlikte düşünülmesi yararlı görülmektedir. 287
SUMMARY Recently, as Turkey is getting prepared to 'form customs union with EC countries and to become a -Full member a-F EC, Greece is -forming a good example having the same geographic and climatic conditions and the same historical, managerial, production and exportation structure, but the two countries are also in a strong competition. In this study citrus fruit, sultanas and tomato paste have been included in the study. The Community has quantity quota, minumum import price, reference price and similar export inhibitors -for them and there is a competition between Turkey and Greece on these crops. Although, the main re-Ference of this research has been a previously done study named, "Greece and Turkey: The Developments in the Agricultural Exportation in the EC Single Market" which has been carried out in the years of 19S9 to 1991, its results have not been directly used, but different aspects the original data have been reevaluated. Besides, the data collected -from the two main groups, the producers and agro-industry/exporters, with the previously done survey, more recent data has also been collected -From the agro-industry/exporters with a second survey for this study. The statistical data at macro-level covering the last 20 years have also been collected and evaluated. The main purpose o-F the study is to analyse the developments in production and exportation structures of the above mentioned crops, under non and full membership conditions, making comperisions with Greece. After evaluating the exportation o-f these crops in Turkey some proposals have been given. Besides the common agricultural 28Spolicy mechanisms for the latter crops, production and exportation values of Turkey and Greece in the world trade have also been discussed. The data collected -From the producers and exporters o-F the two countries have also been evaluated to show the similarities and differences. In the analysis o-F the macro-economic data besides basic statistical techniques, trend equations have been specified to explain the developments in comparisons. To compare the different variables of the data collected by Burvey method, Chi -square and t-tests values have been calculated and evaluated. According to the results of the comparisons of the survey results of two countries, it has been concluded that the developments in production and exportation is greater in Turkey than in Greece in the period studied. Although there is no big difference in results obtained from producers and exporters, the minor differences may be due to Greece being an EC member and benefiting the EC common market practices. As it is apperent, in case of full-membership, the EC common market practices for the crops studied will be similarly applied for Turkey. Therefore, special crop- policies covering production - processing, industry - exportation and consumption of the crops studied should be urgently developed. Thus, it could be suggested that Turkey should start applying community practices. To start with, information should be transfered to the producers and exporters and the legal and institutional adjustments should be made. Since we are moving towards full membership, in making the necessary adjustments not only the crops studied but all of the agricultural crops should 289be considered. As a result, it could be stated that, the results of this study should be reevaluated taking the whole agricultural sector and all o-f the structural policies related with agricultural sector into account. 290

Açıklama

Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.

Anahtar Kelimeler

Ziraat, Agriculture, Avrupa Topluluğu, European Community, Domates salçası, Tomato paste, Karşılaştırmalı analiz, Comparative analysis, Narenciye, Citrus, Tarım ekonomisi, Agricultural economy, Yunanistan, Greece, Üzüm, Grape, İhracat, Export

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye