Oto çalışanlarında oksidatif stres ve antioksidan enzim aktivitelerinin araştırılması

Oto tamircileri motorlu taşıt emisyonlarından, petrol ürünlerinden, sprey boyalardan, fren ve debriyaj kısımlarından kaynaklanan çeşitli kimyasallara ve hava kirleticilerine maruz kalırlar. Deneysel çalışmalar ve epidemiyolojik veriler, bu toksikanların mutajenik ve/veya kanserojenik olduğunu göstermektedir. Bu etkilerin oksidatif stres ve DNA hasarına neden olan serbest radikal oluşumundaki artışa bağlı olduğu ileri sürülmektedir. İnsan vücudunda serbest radikallerle oluşan hasara karşı enzimatik ve enzimatik olmayan antioksidan korunma sistemleri vardır. Temel antioksidan enzimler glutatyon peroksidaz (GSH-Px), superoksit dismutaz (SOD) ve katalaz (CAT)? dır. Oksidatif stres serbest radikal artışı ve/veya antioksidan sistemlerin baskılanması ile oluşur. Bu nedenle çalışmamızda, bu grup çalışanlarda mesleksel maruziyetin sağlık üzerindeki etkilerini değerlendirmek amacıyla, antioksidan enzim aktivitelerini ve oksidatif stresin biyogöstergesi olan lipit peroksidasyonunu saptamayı amaçladık. Çalışmaya oto tamirhanelerinde çalışan 30 işçi ve 28 sağlıklı erkek (kontrol grubu) katıldı. Tüm bireylerde, lipit peroksidasyon ürünü olan plazma malondialdehit (MDA), eritrosit antioksidan enzim (SOD, CAT, GSH-Px) aktivite düzeyleri ve serum biyokimyasal parametrelerini ölçtük. Maruziyet grubunun MDA düzeyi, CAT ve GSHPx aktivite düzeylerinde kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde artış, SOD aktivite düzeyinde azalma saptandı. Oto tamirhane çalışanlarının, mesleksel olarak kimyasallara maruz kalmayan bireylerden daha fazla oksidatif strese maruz kaldıkları sonucuna varıldı.