Makedonya Türk Çocuk Edebiyatında Sevinç Dergisi ve bu dergideki şiirler üzerine tematik bir inceleme
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Makedonya Türk edebiyatının, Osmanlı devletinin bölgeden ayrılmasına kadar Osmanlı edebiyatıyla iç içe olduğu bilinmektedir. Sonraki dönemde bu edebiyat, genel olarak Balkanlarda görülen Türk ve Müslümanların aleyhindeki olay ve durumlardan etkilenmiştir. II. Dünya Savaşı ve sonrasında Tito Yugoslavyası'nda uygulanan politikalar sayesinde görülen göreceli bir rahatlama ile Makedonya Türk edebiyatı, bir çıkış noktası bulmuştur. 1944 yılından itibaren Türkiye'de olduğu gibi Latin alfabesiyle anadilde eğitim ve yayın hakkına sahip olan Makedonya Türkleri, ilk olarak Birlik gazetesine ve ardından 1950 yılında çocuk dergisine kavuşmuştur. Dolayısıyla 1965 yılında "Sesler" dergisinin edebî bir ortam hazırlamasına kadar Makedonya Türk edebiyatı genel itibarıyla çocuk edebiyatı görünümündedir. Çağdaş Türk edebiyatlarının bir parçası olan Makedonya Türk edebiyatında çocuk edebiyatı üzerine yapılan bu çalışma ile Makedonya Türk çocuk edebiyatının en önemli kaynaklarını ve bu edebiyatın 53 yıllık gelişim seyrini içeren "Sevinç" dergisi çeşitli yönleriyle incelenmiştir. Ayrıca bu çalışmayla dergide yer alan şiirler sınıflandırılarak tematik bir çalışma ortaya koyulmuştur. Çocuk edebiyatı incelemelerinde, çocuk dergileri zengin içeriği sayesinde önemli bir yer tutmaktadır. Şiir, hikâye, roman, masal, fabl, karikatür, çizgi roman, müzik, tiyatro, biyografi, gezi yazıları, hatıra, günlük, mektup, duyuru, haber, reklam, bilim, teknoloji, dil yazıları, sözlük, edebiyat kuramları, eleştiri, röportaj, fıkra, bilmece, bulmaca vb. çok yönlü yaygın içeriğiyle "Sevinç" dergisi, özellikle ilköğretimin ikinci kademesindeki çocuklara hitap etmeyi hedeflemiştir. Dergi bünyesinde yapılan edebiyat yarışmaları ve çeşitli teşviklerle çocukların kendi yazdıkları veya derledikleri edebî ürünlerini dergiyle paylaşmaları sağlanmıştır. Toplam 528 sayıdan oluşan "Sevinç" dergisinde Makedonya Türk yazar ve şairlerinin ürünlerinin yanında Türk edebiyatının ve dünya edebiyatlarının tanınmış edebiyatçılarının ürünlerine yer verilmiştir. Ayrıca bu ürünler ile ilgili çeşitli değerlendirme ve tanıtım yazılarıyla çocuklar bilgilendirilmiştir. Çalışmamızın Giriş bölümünde Makedonya ve Makedonya Türkleri hakkında genel bilgi verilmiştir. Birinci Bölüm'de Makedonya Türk çocuk edebiyatının tarihî gelişim süreci ele alınmıştır. "Makedonya Türk Çocuk Edebiyatı'nda Sevinç Dergisi" adını taşıyan İkinci Bölüm'de derginin şekil ve muhteva özellikleri belirtilerek "Sevinç" dergisinin Makedonya Türk çocuk edebiyatındaki yeri tespit edilmiştir. "Sevinç Dergisindeki Şiirlerin Tematik İncelemesi" başlıklı Üçüncü Bölüm'de dergideki 8000 kadar şiir incelenerek genel itibariyle şiirlerin tematik özellikleri üzerinde durulmuştur. Tezin Dördüncü Bölüm'ünde ise dergideki şiirlerin tematik tasnifine uygun örnek metinlere yer verilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Makedonya Türk Edebiyatı, Makedonya Türk Çocuk Edebiyatı, Sevinç Dergisi., Macedonia, Macedonian Turkish Literature, Macedonian Turkish Child Literature, Sevinç Magazine., Türk Dünyası Edebiyatları A.B.D.