Ergenlerde risk alma davranışlarında akran ve aile ilişkileri ile problem çözme becerisinin incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Risk alma davranışlarının ergenlerin yaşamında pek çok olumsuz etkilerinin olduğu bilinmektedir. Risk alma davranışları nedeniyle sorun yaşayan ergenlere yardım edebilmek için öncelikle bu tür davranışları yordayan değişkenlerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışma ile ergenin risk alma davranışlarına katılımının yordayıcıları olarak; akran grubunun risk alma davranışlarına katılımı, akranlar ve ebeveynler ile kurulan ilişkilerin kalitesi ve ergenin kişilerarası problem çözme becerisi Problem Davranış Kuramında tanımlanan sistemler temel alınarak incelenmektedir. Çalışmanın örneklemini yaşları 15 ile 18 arasında değişen 1067 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcılardan Demografik Bilgi Formu, Risk Alma Ölçeği, Ergen Aile Süreci Ölçeği, Akran İlişkileri Ölçeği, Sapkın Arkadaşlar Ölçeği ve Kişilerarası Problem Çözme Envanteri aracılığı ile bilgi toplanmıştır. Yapılan hiyerarşik regresyon analizinde erkek, sosyo-ekonomik durumu yüksek ailelerde yetişen, yapıcı problem çözme becerileri düşük, annesiyle yüksek düzeyde çatışma yaşayan, birlikte olduğu arkadaşları annesi tarafından yüksek düzeyde kabul edilen, arkadaş ilişkilerinde sadakat ve bağlılığı yüksek, güveni düşük olan, risk alma davranışı gösteren arkadaşlara sahip olan ve ailesinde alkol kullanan kişi sayısı yüksek olan ergenlerin daha çok risk aldığı görülmüştür. Risk alma davranışlarının en güçlü yordayıcısının Algılanan Çevre Sistemindeki yakın yapının olduğu, bunu Algılanan Çevre Sistemindeki Uzak Yapının izlediği, Sosyal Çevre Sisteminin yordama gücü bakımından üçüncü sırada geldiği ve son olarak kişilik sisteminin risk alma davranışları üzerinde açıklanan varyansa en düşük katkıyı sağlayan sistem olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, literatür doğrultusunda tartışılmıştır.
It is known that risk taking behaviors have many negative effects on adolescents. In order to help the adolescents experiencing problems due to risk taking behaviors, the predictors of these behaviors should be identified. This study investigated risk taking behaviors of peers, quality of relationships with peers and parents, and interpersonal problem solving skills using Problem Behavior Theory. The sample of the study consisted of 1067 high school students whose ages ranged from 15 to 18 years. The sample was asked to complete a number of questionnaires including Personal Information Form, Risk Taking Scale, Adolescent Family Process Measure, Peer Relationship Scale, Deviant Behavior of Peers Scale, Interpersonal Problem Solving Inventory. The hierarchical regression analyses showed that being male, high SES, higher conflict with the mother, lower constructive problem solving skills, higher peer acceptance by the mothers, higher loyalty and trust to friends, low confidence, more alcohol users in their families are risk factors of risk taking behaviors. It is found that the the strongest predictor of risk taking behaviors is the close structure of the Perceived Environment System, followed by the distal structure of the Perceived Environmental System. The Social Environment System is the third in terms of the predictive power, and finally the system that provides the lowest contribution to the variance is the personality system. The findings are discussed in the light of the literature.
It is known that risk taking behaviors have many negative effects on adolescents. In order to help the adolescents experiencing problems due to risk taking behaviors, the predictors of these behaviors should be identified. This study investigated risk taking behaviors of peers, quality of relationships with peers and parents, and interpersonal problem solving skills using Problem Behavior Theory. The sample of the study consisted of 1067 high school students whose ages ranged from 15 to 18 years. The sample was asked to complete a number of questionnaires including Personal Information Form, Risk Taking Scale, Adolescent Family Process Measure, Peer Relationship Scale, Deviant Behavior of Peers Scale, Interpersonal Problem Solving Inventory. The hierarchical regression analyses showed that being male, high SES, higher conflict with the mother, lower constructive problem solving skills, higher peer acceptance by the mothers, higher loyalty and trust to friends, low confidence, more alcohol users in their families are risk factors of risk taking behaviors. It is found that the the strongest predictor of risk taking behaviors is the close structure of the Perceived Environment System, followed by the distal structure of the Perceived Environmental System. The Social Environment System is the third in terms of the predictive power, and finally the system that provides the lowest contribution to the variance is the personality system. The findings are discussed in the light of the literature.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Problem Davranış Kuramı, Risk Ama Davranışları, Problem Çözme Becerisi, Ebeveyn İlişkileri, Akran İlişkileri, Problem Behavior Theory, Risk Taking Behaviors, Problem Solving Skills, Parent Relationships, Peer Relationship
