Anatoxin-a'nın erkek albino fareler üzerindeki subakut etkilerinin belirlenmesi

Bu çalışmada, Anatoxin-aʼ nın, erkek fareler üzerindeki subakut etkilerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Ayrıca çalışmamızda, toksinin in vitro bakteri testleriyle mutajenitesi Serratia marcescens mutasyon testi ile ortaya konmuştur. Anatoxin-a, Anabaena, Aphonizomenon ve Oscillatoria cinslerine ait türler tarafından üretilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından Anatoxin-aʼ nın genotoksik etkisine ilişkin yeterli derecede çalışmalar bulunmadığı bildirilmiştir. Toksinin 3 farklı konsantrasyonu (50 g/ kg, 100 g/ kg ve 150 g/ kg) ve kontrol grubu (0.1 ml serum fizyolojik / fare) ile birlikte toplam 4 grup oluşturulmuştur. Her gün aynı saatte, farelere intraperitonal olarak toksin enjekte edilmiştir. Deneme süresi sonunda, farelerden kan, beyin, böbrek ve testis örnekleri alınmıştır. Yapılan biyokimyasal, histolojik ve mikroskobik incelemeler sonucunda; uygulanan toksinin kan biyokimyasal parametrelerinde belirgin bir değişim gözlenmemekle birlikte, 150 g/ kg uygulanan grupta glikoz değerinde anlamlı bir değişim olduğu görülmüştür. Testislerde yapılan histopatolojik incelemelerde ise; tubuli seminiferi contortiʼ lerde doz artışına bağlı olarak şekil bozukluğu, intersitisyumda yer yer bağ dokusu kalınlaşmaları, defektif tubul, spermatojenik hücre serilerinde dejenerasyon ve buna bağlı hücre kayıpları, bazal lamina ve intercellular ayrışma, piknotik nükleus, germ hücre kaybına rastlanmıştır. Ayrıca; cauda epididimis ağırlıklarında doza bağlı olarak azalma ile birlikte sperm sayısında belirgin azalmalar kaydedilmiştir. Bakteri mutajenite testinde ise; Anatoxinaʼ nın konsantrasyona bağlı olarak HSerratia marcescensʼ in üremesi üzerine bakterisidal bir etki oluşturduğu ve 100 g/ L ve üzeri konsantrasyonlarda ise mutajenik olduğu saptanmıştır. Uygulanan anatoxin-a adlı maddenin üreme sistemi üzerine toksik etkisi, ayrıca genotoksik ve mutajenik etkisi ortaya konmuştur. Sonuçta bu çalışma ile anatoxin-aʼ nın toksisitesine ait değerli bilgiler bulunmuştur. Bu ve buna benzer çalışmalar neticesinde anatoksin-a maddesi hem tıpta hem de eczacılıkta daha fazla kullanım alanı bulacağına inanıyoruz.