Türkiye'nin biyoaktif bitkileri veritabanı

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Bitkilerin tıbbi amaçla kullanımı hakkında, antik çağlardan günümüze süregelen büyük bir bilgi birikimi mevcuttur. 167 familyaya ait 1320 cins, 9996 tür ve 11.707 takson ile temsil edilen ülkemiz florası da, bu alanda yürütülen çalışmalar için zengin bir kaynak oluşturmaktadır. Ülkemizde, özellikle 19. yüzyılın başlarından itibaren tıbbi bitkiler üzerine yapılan çalışmalar hız kazanmıştır. Bugüne kadar, bitkilerin kimyasal içerikleri ve biyoaktiviteleri üzerine pek çok çalışma yapılmış ve halen de yapılmaya devam etmektedir. Ancak bu çalışmalar, farklı erişim kaynaklarında dağınık halde bulunmaktadır ve bu sebeple bilgiye erişim geç ya da eksik olabilmektedir. Bu nedenle bu tez çalışmasında, Türkiye Florası bitkileri üzerinde gerçekleştirilen biyoaktivite araştırmalarını kapsayan literatür, lokalite, kimyasal içerik, saflaştırma tekniği, saptanan biyoaktiviteler ve bu biyoaktivitelerin araştırma yöntemleri ile araştırmanın özeti gibi bilgileri içeren, çapraz olarak sorgulanabilir, uzaktan erişilebilir, Türkçe ve İngilizce bir veritabanının oluşturularak bilgilerin sistematik olarak depolanması ve bilgiye hızlı bir şekilde erişilebilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında Türkiye Florası bitkileri üzerinde yapılmış ve 1928-2018 yılları arasında yayınlanmış biyoaktivite araştırmalarına ulaşılarak bunlar incelenmiştir ve bir bibliyografya hazırlanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise biyoaktivite çalışmalarının içeriğinde yer alan bilgilerin aktarılabilmesi için web tabanlı veritabanı yönetim sistemi geliştirilerek elde edilen literatürün ve içeriklerinin veritabanına kaydı yapılmıştır. Son olarak da veritabanına kaydedilen içeriklerin analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan taramalar sonucunda 1307 literatür bibliyografyaya dahil edilirken, bunların 1088'inin veritabanına kaydı uygun bulunmuş ve toplam 49.486 satır veri girişi yapılmıştır. Veriler detaylı incelendiğinde, 107 familyaya ait 430 cins ve 1594 taksonun biyoaktivite çalışmalarının kaydı olduğu görülmüştür. En çok taksonun yer aldığı familyalar ise Lamiaceae (307 takson), Asteraceae (271 takson) ve Fabaceae (125 takson) olarak belirlenmiştir. Veritabanına, 115 farklı aktivitenin kaydı yapılmıştır. En fazla sayıda taksonun; antimikrobiyal aktivite (962 takson), antioksidan aktivite (950 takson), sitotoksik aktivite (220 takson), antienflamatuar aktivite (160 takson) ve analjezik-antinosiseptif aktivite (113 takson) açısından araştırıldığı görülmektedir. En fazla aktivite çalışmasının yapıldığı türler ise Urtica dioica (18 aktivite), Hypericum perforatum (17 aktivite) ve Cistus laurifolius (16 aktivite) olarak tespit edilmiştir. Lokalite kayıtları incelendiğinde en fazla taksonun İç Anadolu Bölgesi'nden, en az taksonun ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden temin edildiği saptanmıştır. En fazla takson temin edilen iller ise Ankara, Antalya ve Erzurum olarak saptanmıştır. Veritabanları yapısı gereği dinamik sistemlerdir. Yeni çalışmalar ve bulgularla desteklenerek veritabanının güncelliğinin korunması gerekmektedir. Böylece tıbbi bitki zenginliğimize ait veriler daha iyi yönetilebilir olacaktır. Anahtar Kelimeler; Türkiye Florası; tıbbi bitki; biyoaktivite; veritabanı
There is a great knowledge about the medicinal use of plants from ancient times to the present. The flora of our country, represented by 1320 genera, 9996 species and 11,707 taxa belonging to 167 families, constitutes a rich source for the studies carried out in this field. Studies on medicinal plants have gained momentum in our country, especially since the beginning of the 19th century. Until today, many studies have been made on the chemical contents and bioactivities of plants and still continue to be done. However, these studies are scattered in different access sources, and therefore, accessing to the information may be late or incomplete. For this reason, a database in Turkish and English that can be accessed remotely, cross-requested, including information such as the literature, locality, chemical content, purification technique, detected bioactivities and bioactivity methods, and summary of the research, covering bioactivity research on plants of the Flora of Turkey, was created in this thesis study. It is intended to store information systematically and to access it quickly. In the first stage of the study, the bioactivity studies published between 1928-2018 on Flora of Turkey were reached and a bibliography was prepared. In the second stage of the study, a web-based database management system was developed to transfer the information of bioactivity studies, and the literature and its contents were recorded in the database. Finally, the analysis of the recorded contents in the database was carried out. At the result of our research, 1307 literatures were included in the bibliography, while 1088 of them were found suitable to be recorded in the database and totaly 49.486 data lines were recorded. When the data were examined in detail, it was seen that bioactivity studies of 430 genera and 1594 taxa belonging to 107 families were recorded. The families with the highest number of taxa were determined as Lamiaceae (307 taxa), Asteraceae (271 taxa) and Fabaceae (125 taxa). 115 different activities were recorded in the database. The largest number of taxa; it has been investigated in terms of antimicrobial activity (962 taxa), antioxidant activity (950 taxa), cytotoxic activity (220 taxa), anti-inflammatory activity (160 taxa) and analgesic-antinociceptive activity (113 taxa). The species with the most activity studies were determined as Urtica dioica (18 activities), Hypericum perforatum (17 activities) and Cistus laurifolius (16 activities). When the locality records were examined, it was determined that the most taxa were obtained from the Central Anatolian Region, and the least from the Southeast Anatolian Region. The provinces with the highest number of taxa were determined at the province of Ankara, Antalya and Erzurum. Databases are dynamic systems. So, the updates of the database should be maintained by supporting it with new studies and findings. Thus, the data of our medicinal plant richness will be more manageable. Keywords; Flora of Turkey; medicinal plant; bioactivity; database

Açıklama

02.02.2023 tarihine kadar kullanımı yazar tarafından kısıtlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Bibliyografya, Bibliography, Botanik, Botany, Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye