Elastan içeren dokuma kumaşların terbiyesinde karşılaşılan problemler ve çözüm olanakları üzerine bir araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2005
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
5 ÖZET ELASTAN İÇEREN DOKUMA KUMAŞLARIN TERBİYESİNDE KARŞILAŞILAN PROBLEMLER VE ÇÖZÜM OLANAKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ÜNAL, İhsan Murat Yüksek Lisans Tezi, Tekstil Mühendisliği Bölümü Tez Yönettiiciisii:: Doç.. Drr.. Sülleyman ÇOBAN Temmuz 2005, 135 sayfa Bu tezin teorik bölümünde, elastan lifleri elde ediliş yöntemleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri açısından detaylı bir şekilde incelenmiş, elastan içeren ipliklerin elde ediliş yöntemlerine değinilmiş, en tanınmış elastan markası olan Dupont Lycraʼnın geliştirdiği özel Lycra tiplerinden kısaca bahsedilmiştir. Buna ilaveten, elastan içeren streç kumaşların terbiye işlemlerinde dikkat edilmesi gereken hususlar detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Çok yeni bir elyaf olan ve elastan elyafına benzer amaçla kullanımı gündemde olan DOW firmasının ürettiği XLA Lastol lifleri ile ilgili kapsamlı bilgiler verilmiş, bu lifin fiziksel ve kimyasal özellikleri ile bu lifin kullanıldığı kumaşların terbiyesine ilişkin yine detaylı bilgiler verilmiştir. XLA elyafı hakkında bilgi verilirken mümkün derece geleneksel elastan lifleri ile kıyaslamalı bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Tezin deneysel kısmı kapsamında ise çok yeni olan ve piyasada henüz çok fazla tanınmayan XLA elyafı ile elastan liflerinin değişik fiziksel ve kimyasal ortam şartlarında göstermiş oldukları performansları kıyaslamaya yönelik çalışmalar yapılmıştır. Yapılan uygulamalarda seçilen işlemler ve işlem şartları, tekstil terbiye proseslerinde uygulanan işlemler dikkate alınarak bu işlemleri kısmen de olsa temsil edecek şekilde belirlenmeye çalışılmıştır. Belirlenen ortam şartlarında XLA ve elastan lifleri içeren kumaşlar eş zamanlı olarak muamele edilmiş ve daha sonrasında en boyunca çekme, gramaj ve elastikiyet performansları açısından karşılaştırmalar yapılmıştır. Yapılan denemelerde bu iki lifin özellikle Cl ve yüksek ısıya karşı olan dayanımları üzerinde yoğunlaşılmış ve denemelerin ağırlığı bu iki konuya verilmiştir. XLA lifinin çok yeni bir elyaf olması ve piyasada tam olarak oturmuş bir yapıya sahip olmaması sebebiyle denemeler için kumaş temininde bazı problemler yaşanmış olup, bu sebeple XLA ve elastan içeren kumaş numuneleri aynı değil ancak mümkün derece birbirine yakın konstrüksiyonda temin edilmeye çalışılmıştır. Teorik kısımda ifade edilen XLA lifinin elastan liflerine göre ısı hassasiyetinin daha az olması ve Clʼa karşı yüksek dayanım göstermesi hususları yapılan deneysel çalışmalar sonucunda da büyük ölçüde varlığını hissettirmiştir. Bunun yanı sıra, kumaş üreticisi firmalar ile yapılan görüşmelerde teorik kısımda da belirtildiği gibi XLA içeren kumaşların termofikse işlemi gerekmeksizin, sadece bir ön relaksasyon işlemin ardından terbiye proseslerine girebileceği bilgisi doğrulanmıştır. (Ekoten / İzmir, Bossa / Adana).
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Elastan Lifleri, Streç kumaşların terbiyesi, Lycra, XLA, Lastol., Elasthane fibres, Finishing and dyeing of elastic fabrics, Lycra, XLA, Lastol., Tekstil Mühendisliği A.B.D.
