Şèkerim Kudayberdiyev'in şiirleri, giriş-metin-dizin

Küçük Resim Yok

Tarih

2004

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmayla, halka arasında bazı eserleri efsane gibi dolaşan; ancak üzerinde fazla çalışma yapılmayarak hak ettiği kıymeti göremediğine inandığımız Kazak şairi Şekerim Kudayberdiyev'i ve şiirlerini tanıtmaya çalıştık. 11 Temmuz 1858'de bugünkü Doğu Kazakistan sınırları içinde Abay ilçesine bağlı Şınğıstav'da doğmuştur.Kazak edebiyatının önemli isimlerinden olan amcası Abay' m yetiştirdiği şair, onun yolundan gitmiş, şiirlerinin yanı sıra pek çok alanda, çeşitli eserler vermiştir. Milliyetperver şair, verdiği eserlerin yanında, halkına daha iyi hizmet edebilmek amacıyla yaşadığı dönemde kurulan Kazak mıilliyetçilerinin partisi Alaşorda'ya katılmış; ancak kendi idealleriyle partinin çizgisinin farklı olduğunu görerek kısa bir süre sonra aynlmıştır.Fakat bu kısa dönem, şairin daha sonraki hayatında ve hatta ölümünde etkili olmuştur.Rus idaresi tarafından, devamlı halkı kışkırtan, devlet karşıtı, potansiyel bir tehlike olarak görülmüştür.Nitekim Şekerim, yanlışlıkla olmuş gibi gösterilen ama kasıtlı bir infialle, bir eşkıya çetesiyle yerel Rus yerel yönetiminin yaptığı bir çatışma sırasında 2 Ekim 1931 tarihinde, 73 yaşmda iken vurularak öldürülmüştür. Şekerim Kudayberdiyev hakkındaki bu çalışma, temel olarak üç bölüm hâlinde hazırlanmıştır.îlk bölümde, şairin hayatı, XX. yüzyıl başı Kazak Edebiyatının genel özellikleri, şairi hazırlayan sosyal ve edebî çevre ve şiirlerin genel dil özellikleri üzerinde durulmuştur. ikinci bölümde, şiirlerin orijinal Kazak Türkçesi metinlerini ve Türkiye Türkçesi'ne aktarmalarını verdik. Bu bölümdeki şiirler, şairin Kazak edebiyatında "poema" olarak adlandırılan, mesnevi tarzında yazmış olduğu şiirleri dışında kalanlardan oluşmaktadır.(Orijinal metinler: Muhtar Mağavin, Şekerim, ÖleMer men Poemalar, Jalın Baspası, Almatı 1988). Son bölümde ise metnin söz varlığım ortaya koyabilmek amacıyla söz dizini ve ek dizinine yer verilmiştir
We have tried to presented Kazakh poet Şekerim Kudayberdiyev who could not see value he deserved from his nation and his poems. There is no more study about him.He was born in 11 July 1858 in Şınğıstav where is depended on Abay, East Kazakh.The poet who is grown up by his uncle Abay who is one of the most importent names on Kazakh Literature, has followed him and besides his poems, he has given a lot of work of art at varied areas. The patriotic poet, besides his works, joined to the political party of Kazakh nationalists, Alaşorda that is founded his era to serve better to his nation. But after a short time he realized that the party's aims wouldn't suite to his and leaved from the party. This short time effected all his life even his dead. He is thinked a provocater and a danger for regime by Russian governmentSekerim was killed deliberately in 2 October 1931 when he was 73 years old while a clash was happenning between Russian local government and a gang of bandits. This study about Şekerim Kudayberdiyev is prepared from three parts mainly. İn the first part it was mentioned about poet's life, the general features of begining of XX. century Kazakh Literature, poet's sociale environment and the general language features of poems. İn the second part, we gave the original poems and their translation to Turkish. The poems in this part aren't all of his works of art. We didn't place the mesnevi poems of poet. (Original texts: Muhtar Mağavin, Şekerim, Ölender men Poemalar, Jalm Baspası, Almatı 1988). İn the last part it was gived a place to word index and affix index to prove the text's existence of words.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature, Edebiyat, Literature, Kazak edebiyatı, Kazakh literature, Kudayberdiyev, Şekerim, Kudayberdiyev, Şekerim, Şairler, Poets

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye