Tip 2 diyabet hastalarında teorilerüstü modele dayalı verilen yürüyüş egzersizi eğitiminin hastalık yönetimine uyum ve metabolik kontrole etkisi: Randomize kontrollü klinik çalışma

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Amaç: Egzersiz diyabet tedavisinin önemli bir parçasıdır. Hastalık Kontrol Merkezi (CDC), düzenli ve orta dereceli fiziksel aktiviteyi diyabet hastalarına önermektedir. Diyabet hastası bireyin hastalığına uyum sağlaması ve düzenli egzersiz yapması, daha iyi bir metabolik kontrol ve akut/kronik komplikasyonların önlenmesini sağlamaktadır. Bu çalışma Tip 2 diyabet tanılı hastalarda, Teorilerüstü modele dayalı verilen yürüyüş egzersizi eğitiminin hastalık yönetimine uyum ve metabolik kontrole etkisinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Randomize, kontrollü ön-test son-test düzeninde prospektif deneysel araştırma bir üniversite hastanesinin endokrinoloji polikliniği'nde 20 Temmuz 2021- 20 Temmuz 2022 tarihleri arasında yürütülecektir. Polikliniğe başvuran tip 2 diyabet tanılı bireyler çalışmaya uygunluk kriterleri belirlenerek, onamları alınarak öntest yapıldıktan sonra randomizasyon yapılacaktır. Bu bireyler yaş, eğitim durumu ve cisiyetine göre randomize edilerek örnekleme dahil edilecektir. Araştırmaya güç analizi ile deney grubuna 30, kontrol grubuna 30 birey alınması planlanmaktadır. Veriler hasta tanıtım formu, sağlık öyküsü, metabolik kontrol verileri ve diyabete ilişkin özelliklerini içeren soru formu, "Egzersiz Davranışları Anketi (EDA)", "Egzersiz Değişim Aşaması Kısa Soru Formu" ve "Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisine Hasta Uyum Ölçeği" ve "pedometre" kullanılarak, hastalarla yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanacaktır. Ek olarak Body Mass Indeks (BMI) ve bel çevresi ölçümleri yapılacaktır. Ön izlem sonrası deney grubuna içinde bulundukları değişim aşamalarına göre "Teorilerüstü Model" temelli yürüyüş egzersizi eğitimi ve danışmanlık programı girişimi uygulanacaktır. Bu program 1. ay, 3. ay ve 6 ay.'da yürütülecek ve her girişimden sonra izlemler devam edecektir. Her izlemde hastalara, değişim aşaması ölçeği, Egzersiz Davranışları Anketi (EDA) ve hasta uyum ölçeği ile anket uygulanacaktır. Altıncı ay izlemden sonra deney ve kontrol grupları birleştirilerek aynı eğitim kontrol grubuna da yapılacak ve üç ay sonra aynı anket formlarıyla (9.ay) değerlendirilecektir. Verilerin değerlendirilmesinde, sayı-yüzde dağılımı, ortalama-standart sapma, ortanca-çeyrekler arası aralık değeri, ?² analizi, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi, iki ortalama arasında farkın önemlilik testi ve spearman korelasyon analizi kullanılacaktır. Bulgular: Girişim grubundaki bireylerin metabolik çıktıları (AKŞ, total kolesterol, HbA1c, diastolik ve sistolik KB) ortalamalarının ön teste oranla son testte azaldığı, BMI nın anlamlı düzeyde azaldığı, ancak üre ve Kreatinin düzeyinin gruplar arasındaki farkın önemli olmadığı saptanmıştır. Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisine Hasta Uyum Ölçeği'ne göre hastaların puan ortalaması orta düzeyde bulundu. Girişim ve kontrol grubu arasında girişim sonrası son-test izleminde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulundu (p<0, 000). Sonuç: Tip 2 diyabetli hastalarda Transteoretik Model'e göre verilen yürüyüş egzersizi eğitimi girişimi ve yapılan izlemlerin, hastalara egzersiz davranışı kazandırma, hastalığa uyum ve metabolik kontrol değişkenleri üzerine etkili olduğu belirlendi.;Tip 2 Diyabetes Mellitus, Transteoretik Model, Metabolik Kontrol, Yürüyüş Egzersizi, Hemşire.;Type 2 Diabetes Mellitus, Transtheoretic Model, Metabolic Control, Walking Exercise, Nurse.

Açıklama

Hemşirelik Fakültesi, Halk Sağlığı Hemşireliği A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye