Geoteknik mühendisliği pratiğinde performansa dayalı tasarım metotlarının kullanılması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Şehir merkezlerinde her geçen gün yeni ve önemli projeler gerçekleştirilmektedir. Bu projeler, gerek tasarımı ve gerek de inşası sırasında mühendislik tasarımlarını zorlamakta ve mühendislik camiasını farklı çözüm yolları arayışına itmektedir. Çoğunluğu 1. Dereceden deprem bölgesi içerisinde bulunan ülkemizde, bu önemli yapıların sismik etkiler altındaki analizleri, önemli birer çalışma ve araştırma konusu olmaktadır. Yapıların sismik yükler altındaki analizleri, sismik çevrenin, zemin ve yapı özelliklerinin belirlenmesi aşamalarından oluşmaktadır. Fay-zemin-yapı analizi olarak da adlandırabileceğimiz bu yaklaşım, birinci adım olan sismik deprem etkisinin belirlenmesinden itibaren her bir analiz aşamasında pek çok belirsizlik içermektedir. Dolayısı ile, bu tür problemlerin çözümü deterministik olarak değil olasılıksal performansa dayalı tasarım sistematiği içinde ele alınması, rasgelelik ve belirsizlikler ile ilgilenebilinmesi açısından ve elde edilen sonuçların mühendislik uygulama tecrübesi ve metodolojisine uygun kullanıma hazır çözüm abakları ile verilebilmesi amacıyla önem arzetmektedir. Performansa dayalı tasarım bazı yapı mühendisliği problemlerinde uygulanmakla beraber, geoteknik mühendisliği uygulamalarında yeteri kadar görülmemektedir. Örneğin yüksek yapıların tasarımında, deplasman kontrol hedefli performansa dayalı tasarım metodu uygulamaları kullanılmaya başlanılmıştır. Esasında, geoteknik mühendisliği, içerdiği analizler ve parametreler bakımından diğer mühendislik dallarından daha fazla belirsizlikler içermektedir. Bu açıdan bakılınca, bu çalışma geoteknik mühendisliği problemleri için de benzer sonuçlar üretmeyi hedeflemekte ve bu amaçla mevcut tasarım araçları ve yöntemlerini kullanmaya çalışmaktadır. Çalışma dâhilinde öncelikle performansa dayalı tasarımın hedefleri, analiz aşamaları ve yöntem kriterleri belirlenecektir. Tekrarlı analizler, sonlu elemanlar metodu kullanılarak yapılmıştır. Kullanılan sonlu elemanlar programı, zemin parametrelerinin doğrusal olmayan bünyesel modeller ile temsil edilmesine imkân sağlayacak ve aynı zamanda zaman tanım alanında dinamik analizler yapılmasına olanak sağlayacak şekilde seçilmiştir. Yapılan tekrarlı analizler sonucunda iki farklı geoteknik problem için daha önce literatürde model deneyleri veya yaşanmış vaka analizlerinden hareketle belirlenmiş hasar limitlerinin olma olasılıkları, ne kadar zamanda bir olabileceği vb. olasılıksal sonuçlar elde edilmiştir. Bu amaçla hasargörebilirlik eğrileri kullanılmış ve elde edilen sonuçlar geçmiş vaka analizleri ve diğer analiz sonuçları ile kıyaslanarak sunulmuştur.;Performansa Dayalı Tasarım, Sıvılaşma, Sığ Yeraltı Yapıları, Hasargörebilirlik Eğrileri.;Performance Based Design, Liquefaction, Shallow Underground Structures, Fragility Curves.
Açıklama
Araştırmacılar; Alper Sezer, İrem Bozyiğit
Araştırma projesi -- Ege Üniversitesi, 2020
Araştırma projesi -- Ege Üniversitesi, 2020
