Bolkar Dağları'nda yaşayan Bolkar engereği, Montivipera bulgardaghica bulgardaghica (Nilson Andren, 1985)'nın habitat tercihi ve popülasyon dinamiklerinin araştırılması
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Bolkar engereği Montivipera bulgardaghica Türkiye ve Suriye'de, Suriye kıyı sıradağları, Toros sıradağlarının bir silsilesi olan Bolkar Dağı'nın doğusu (Ulukışla, Niğde), Kayseri, Kulmaç Dağları (Sivas/Malatya), Mersin, Adana, Hatay, Tunceli, Erzincan, Balık Dağı (Kahramanmaraş) ve Nemrut Dağı (Adıyaman) dağılış göstermektedir. Bu proje kapsamında nominat alttür olan M. b. bulgardaghica'nın yaşadığı bilinen iki farklı bölgedeki (Karboğazı/Mersin, Göller Yaylası/Adana) habitat tercihlerinin, bazı popülasyon parametreleri (morfolojisi, cinsiyet oranı, popülasyon yoğunluğu, üreme biyolojisi ve beslenmesi) ve renk/desen varyasyonlarının araştırılması ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Proje süresi boyunca 98 gün arazi çalışması yapılmış, 2 bölgede (Karboğazı ve Göller Yaylası) 4 farklı alan örneklenmiştir. Arazi çalışmalarında toplamda 106 engerek yakalanmış (58 Karboğazı, 48 Göller Yaylası), 66 engerek (40 Karboğazı, 26 Göller Yaylası) markalanmıştır. Markalanan engereklerin 40'ı erkek 26'sı dişidir. İncelenen bireylerde ortalama burun ucu ve kloak arası mesafe dişilerde 454.93 mm (267.3-631.0) ve erkeklerde 501.25 mm (288.0-628.2) olarak ölçülmüştür. Ortalama kuyruk uzunluğu dişilerde 38.43 mm (18.7-55.0), erkeklerde 47.36 mm (26.2-63.0); ortalama kuyruk indeksi dişilerde 8.45 (7 - 9.89), erkeklerde 9.44 (8.69 -10.74) olarak bulunmuştur. Karboğazı popülasyonunda hayatta kalma oranı 0.77, yakalanma olasılığı 0.23 ve popülasyon büyüklüğü 244 birey olarak hesaplanmıştır. Göller Yaylası popülasyonunda hayatta kalma oranı 0.89, yakalanma olasılığı 0.42 ve popülasyon büyüklüğü 75 birey olarak hesaplanmıştır. Popülasyon yoğunluğu Karboğazı'nda hektar başına yaklaşık 4 birey, Göller Yaylasında ise yaklaşık 1 birey olarak hesaplanmıştır. Bolkar engereğinin başlıca besinini Orthoptera, Chilopoda, Squamata oluşturduğu tespit edilmiştir. Farkındalık çalışmaları sırasında toplamda 42 çoban/yörük ile görüşülmüş ve bu kişilerden engereklerle temasları ve bu temasların düzeyi hakkında bilgiler alınmıştır. Bu insanlara Bolkar engereğini tanıtıcı broşürler dağıtarak ve bu insanlarla birebir konuşmalar yaparak Bolkar engereği hakkında bilgiler verilmiştir. Yapılan görüşmeler ve sahada gözlemleri sonucunda Bolkar engereği popülasyonları için en önemli risklerin habitat tahribatı, kasten öldürme ve kısmen de biyokaçakçılık olduğu öngörülmüştür.;Montivipera bulgardaghica, ekoloji, Bolkar engereği.;Montivipera bulgardaghica, ekoloji, Bolkar engereği.
Açıklama
Fen Fakültesi, Biyoloji A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.
