Gen dizilerinin analizine yönelik optik biyosensör tasarımı

Biyolojik madde algılayıcı ve fizikokimyasal çevirici olarak iki farklı birimden oluşan analitik cihazlar "Biyosensörler (biyoalgılayıcılar)" olarak adlandırılır. Biyoalgılayıcı yüzey, analit ile seçimli şekilde etkileşime girer, (bir veya bir grup) analitin miktarı ile orantılı olarak sürekli ve görüntülenebilen sayısal sinyal üretirler. DNA'nın yapısı aydınlatıldıktan ve önemi anlaşıldığından bu yana DNA anazlizleri için yeni yöntemler geliştirilmesi, moleküler biyoloji ve nanoteknoloji alanındaki gelişmelere paralel olarak ilerlemektedir. Bu gelişmelerle birlikte analiz sistemlerinin boyutları giderek küçültülmekte, hassasiyet ve özgüllükleri giderek arttırılmaktadır. Optik çevirici sistemine sahip bir biyosensör olan yüzey plazmon rezonans(SPR), saf metal filmler üzerine immobilize edilen biyoaktif maddelerin etkileşimlerinin akışkan sistemde tayinini sağlayan yüzeye duyarlı ve yüksek hassasiyete sahip bir tekniktir. Proje kapsamında SPR teknolojisi ile nükleotit düzeyinde alternatif sensör tasarımı yapılmıştır. Bu bağlamda genetik bir hastalık olan Kistik Fibroz (KF)' ait hastalık etkeni olan mutasyonun saptanması amacıyla hastalığı simgeleyen gen dizileri genomik haritadan seçilerek sentezlettirildi. Sentetik dizilerle sistem optimizasyonundan sonra gerçek ürünlerle (PCR) optik sistemde analizler yapıldı. Tayinde yüzey plazmon rezonans tekniği kullanıldı (SPR). Bu optik genosensörle 100 kez seyreltilmiş PCR ürünleriyle bile hedefe özgül olarak hibridizasyon tayini yapılabileceği bulundu. Geliştirilen bu biyosensörle kısa sürede yapılan genetik hastalık tayini klasik tayin yöntemlerine yeni bir alternatif getirmiştir. Tasarımı yapılan biyosensör ileride DNA çiplerinde kullanılabilecek örnek teknolojik altyapıyı içermektedir.;Cystic fibrosis (CF), DNA, biosensor, mutation, Surface plasmon resonance, SPR.;Kistik Fibroz (KF), DNA, biyosensör, mutasyon, Yüzey plazmon rezonans, SPR.