Musa Sayrami'nin Tarih-i Eminiye adlı eseri ve kaynak olarak değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çalışmamızın konusu Doğu Türkistanlı yazar Molla Musa Sayrami’nin Tarih-i Eminiye adlı eserini bir tarihi kaynak olarak değerlendirmektir. Molla Musa Sayrami (1836-1917) Doğu Türkistan’ın XIX. yüzyıllarındaki önemli şahsiyetlerinden biridir. Molla Musa Sayrami hem şair, hem yazar hem de tarihçi, niteliğinde olup, dönemin siyesi, ekonomi, kültür vb. taraflarını yansıtan eserleri kaleme almıştır. Molla Musa Sayrami’nin eserleri hem Doğu Türkistan XIX. yüzyıl dil edebiyat tarihinde hem de Türk Dünyası’nın bir parçası olması itibariyle Türk Dünyası dil edebiyat tarihinde önemli yer tutan eserler arasındadır. Molla Musa Sayrami eserleri konu bakımından zengindir. Dolayısıyla Uygur Türkleri’nin XIX yüzyıldaki dini, siyasisi, ekonomisi, kültürü, sanatı gibi birçok alanlarda araştırma, incelenme çalışmalarında değerli ve güvenilir kaynak olarak kullanilabilir özelligi taşımaktadır. Fakat, Molla Musa Sayrami ve onun eserleri Türkiye ve Türk Dünyasında tam olarak bilinmiş, tanıtılmış değildir. Biz çalışma konumuz olan “Molla Musa Sayramı ve onun Tarih-i Eminiye Adlı Eserinin Bir Tarihi Kaynak Olarak Değerlendirilmesi” adlı yükseklisans tezi bu eksikliği gidermeye yönelik olarak yapılan çalışmadır. Çalışmamızda Molla Musa Sayrami’nin hayatı ve eserleri hakkında özet bilgi verilmiştir. Sonra, çalışmamıza konu olan eserin, Tarih-i Eminiye’nin tanımı, yazılış amacı, üslubu ve yansıttığı tarihle ilgili kısa bilgi verilmiştir. Çalışmamızın sonuç kısmında eserin değerlendirilmesi kısa ve öz bir şekilde anlatılmıştır. Eseri değerlendirme sonucunda eserin XIX. yüzyıldaki Uygur Türkleri’nin siyasi, içtimai, kültürel durumu, Yakup Bey’in kurmuş olduğu Kaşgariye Devleti’nin kuruluşu, iç dış politikaları ve çökmesinin nedenleri, müellifin olaylar karşısındaki bakışları, fikirleri ortaya konulmuştur. Molla Musa Sayrami XIX. yüzyılda yaşadığı hayat gerçeklerini yazıya dökerek bizim o dönemin tarihini araştırmamıza önemli bir kaynak değerindeki eserlerden birine başvurmamızı sağlamıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk Tarihi A.B.D.
