1695 Tarihli Mufassal Avarız Defterine Göre Filibe Kazasında Nüfus ve Yerleşme Düzeni
Küçük Resim Yok
Tarih
2007
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Nüfusun dînî-etnik dağılımı yanında, sosyal statüsüne göre kategorize edilerek kaydedilmiş olduğu avârız defterleri, Osmanlı demografi ve iskân tarihi araştırmaları bakımından oldukça önemlidir. XVII. yüzyıl sonlarında Filibe kazâsının genel iskân özellikleri, nüfus potansiyeli ve nitelikleri hakkında bazı tespitlerin ortaya konulduğu bu çalışma da esas itibariyle bunun tipik örneklerinden birine dayanmaktadır. 1695 tarihli avârız defterine göre, bölgenin en büyük ve verimli ovasında, Meriç nehri üzerinde gelişmiş olan Filibe şehrinin merkezlik ettiği kazâ, söz konusu ovayı çevreleyen dağlık alanlara kadar uzanan büyük bir sahayı kapsamakta idi. Günümüzde ‘Plovdiv’ adıyla Bulgaristan’ın ikinci büyük merkezini teşkil eden Filibe, XVII. asrın sonlarında da 36 mahallesi ve büyük imalat ve ticaret kapasitesine sahip çarşı-pazarıyla Balkanların büyük şehirlerinden biri idi. Kazâ dairesinde bulunan 282 kırsal yerleşme beş nâhiyeye bağlı olarak teşkilatlanmıştı. Bunlardan 64’ü Karacadağ, 46’sı Rupcoz, 61’i Koyundepesi, 62’si Göpsi, 49’u Konuş nâhiyeleri hudutları dahilinde bulunmakta idi.
The Ottoman avârız registers, which classified the population according to social status, as well as religious-ethnic distribution, are of great importance in studying history of the Ottoman demography and settlements. This essay, which tells about some findings on the habitation features, population potentials and qualities of the Filibe (Plovdiv) district at the end of the XVII century, is essentially based on a typical register of this kind. According to the avârız register of the year 1695, the concerning district, of which centre was the developed city of Filibe, located in the widest and most productive plain of the region, on the river Meriç (Maritza), compassed a wide terrain reaching beyond the mountainous areas surrounding the plain. Filibe, which is today the second greatest centre of Bulgaria under the name “Plovdiv”, was one of the great cities in the Balkans at the end of the XVII century, with its 36 quarters, and a flourished market having much capacity of production and commerce. 282 rural settlements within the district were organized in five “nahiye”s (sub-district). 64 of them were in the nahiye of Karacadağ, 46 in the Rupcoz, 61 in the Koyundepesi, 62 in the Göpsi and 49 in the Konuş.
The Ottoman avârız registers, which classified the population according to social status, as well as religious-ethnic distribution, are of great importance in studying history of the Ottoman demography and settlements. This essay, which tells about some findings on the habitation features, population potentials and qualities of the Filibe (Plovdiv) district at the end of the XVII century, is essentially based on a typical register of this kind. According to the avârız register of the year 1695, the concerning district, of which centre was the developed city of Filibe, located in the widest and most productive plain of the region, on the river Meriç (Maritza), compassed a wide terrain reaching beyond the mountainous areas surrounding the plain. Filibe, which is today the second greatest centre of Bulgaria under the name “Plovdiv”, was one of the great cities in the Balkans at the end of the XVII century, with its 36 quarters, and a flourished market having much capacity of production and commerce. 282 rural settlements within the district were organized in five “nahiye”s (sub-district). 64 of them were in the nahiye of Karacadağ, 46 in the Rupcoz, 61 in the Koyundepesi, 62 in the Göpsi and 49 in the Konuş.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih
Kaynak
Tarih İncelemeleri Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
22
Sayı
2
