Yerel küf suşlarından elde edilen endoinülinaz enzimi ile fruktooligosakkaritlerin üretimi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Günümüzde tüketicilerin sağlık ve beslenme ilişkisini öğrenmeye başlamalarıyla, gıda sektöründe sağlıklı beslenme ürünleri geliştirebilmek için çok sayıda çalışma yürütülmektedir. Besleyici etkilerinin yanı sıra vücuda alındığında sağlık üzerine olumlu etki gösteren fonsiyonel gıdaların başında prebiyotikler gelmektedir. Prebiyotikler, oligosakkaritler ve polisakkaritlerden oluşmaktadır. Oligosakkaritler, uzun yıllardır eczacılıkta ilaç takviyesi ve diyet lifi; gıda endüstrisinde ise tatlandırıcı, nem tutucu ve kabartıcı ajan gibi farklı amaçlar için kullanılmaktadır. Son yıllarda prebiyotik özelliğe sahip oligosakkaritlerin, bağırsak florasında bulunan konakçılar için öneminin ortaya konmasıyla, araştırmacılarının dikkatlerini bu konuya çekmiştir. Oligosakkaritlerin önemli bir üyesi olan fruktooligosakkaritler (FOS), inülinin endoinülinaz enzim hidrolizi ile elde edilmektedir. İnülin, doğada yaygın olarak bitkilerin depo karbonhidratı halinde bulunan ve fruktoz polimerlerinin heterojen karışımıdır. İnülinin düşük polimerizasyon derecesine (2-20) sahip birimleri olan fruktooligosakkartiler, jelleşme, kıvam verici ve tatlandırıcı özelliklerinden dolayı, gıda sanayisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. FOS'in, bağırsaklarda özellikle bifidobakteri türlerinin gelişimine katkıda bulunduğu in vivo ve in vitro çalışmalarla ortaya konulmuştur. Bunlara ek olarak diyetlere ilave edilen fruktooligosakkaritlerin, şeker hastalığı, kalp hastalıkları, kanser ve osteoporoz riskini azaltabilen fonksiyonel besin bileşenleri oldukları çeşitli çalışmalarla tespit edilmiştir. Çalışmada "Ege Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü Küf Koleksiyonu"nda yer alan çeşitli kaynaklardan izole edilen özgün izolatlar kullanılmıştır. Bu proje kapsamında 50 adet fungus izolatında öncelikle ticari inülin içeren katı besin ortamında inülinaz enzimi taraması gerçekleştirilmiştir. Aspergillus spp. izolatlarının tamamı tek karbon kaynağı olarak inülin içeren sentetik katı besin ortamında gelişme göstermiştir. Bu çalışmada önemli bir prebiyotik olan inülinden, endoinülinaz enzimi ile yüksek miktarda FOS üretimi nihai hedeftir. Bu amaçla Aspergillus spp. izolatları ve Aspergillus niger NRRL 363 kültürü ticari inülün içeren 37 adet fungus sıvı besin ortamında büyütülerek, inülinaz enzim aktivitesinin belirlenmesi amacıyla indirgen şeker tayini gerçekleştirilmiştir. Ayrıca izolatların üretim ortamlarında toplam protein tayini ve spesifik aktiviteleri belirlenmiştir. Daha sonra yüksek inülinaz aktivitesine sahip olduğu belirlenen 16 adet Aspergillus spp. izolatı ve Aspergillus niger NRRL 363 suşu, endoinülinaz enziminin üretimi için belirlenen besin ortamlarında büyütülerek, kültür sıvılarından ham enzim sıvıları elde edilmiştir. Bu aşamada hem ticari inülin hem de tarımsal kaynaklı inülin (kurutularak toz hale getirilen yer elması) kullanılmıştır. Elde edilen ham enzim sıvıları inülin ile muamele edip fruktooligosakkarit (FOS) sentezi sonucu oluşan fruktooligosakkaritlerin bilşenleri (D-glukoz, D-fruktoz, sükroz, 1-kestoz, nistoz) HPLC'de kantitatif olarak belirlenmiştir. Analiz sonucunda patentlenerek ticarileşme potansiyeli bulunan endoinülinaz üreten özgün izolatlar belirlenmiş, inülinden çeşitli miktarlarda FOS'ler elde edilmiştir. Aspergillus izolatlarının tamamının hem endo hem de ekzo inülinaz enzim aktivitesine sahip olduğu, HPLC'de ölçülen FOS bileşenleri ve fruktoz, glikoz, sükroz ile belirlenmiştir. Elde edilen HPLC verilerine göre yer elmasının endoinülinaz enzimi ile FOS sentezi amacıyla geliştirilecek biyoprosesler için önemli bir substrat olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bu proje ile yerel fungus izolatlarımıza ait endoinülinaz enzimi ile prebiyotik olarak kullanılabilme potansiyeline sahip fruktooligosakkaritlerin enzimatik üretimi için önemli bir adım atılmıştır.;Fruktooligosakarit (FOS), inülin, endoinülinaz enzimi, yer elması.;Fructooligosaccharides (FOS), inulin, inulinase enzyme, Jerusalem artichoke.
Açıklama
Ege Üniversitesi, Merkezi Araştırma Test ve Anliz Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi (EGE-MATAL) Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.
