Lider kaynaklı korku kültürünün örgütsel sessizlik üzerindeki rolü

İnsan toplulukları, örgütler ve toplumlar; tarihsel süreç boyunca birinin ya da birilerinin yol göstermesi ile şekillenmiştir. Toplumsal yaşam, askeri faaliyetler, iş yaşamı ve siyasi yaşam; lidere ve liderlik sürecine gereksinim duymaktadır. Lider; örgütleri ve toplumları mevcut durumdan arzu edilen duruma sevk edebilmek için, çeşitli davranışlar sergileyen ve yöntemler uygulayan kişi olarak tanımlanabilmektedir. Liderlik süreci; belirli bir amaca uygun faaliyet gösterebilmek, verimli ve etkili olabilmek için önem arz etmektedir. Lider kavramını ve liderlik sürecini temel çıkış noktası olarak kabul eden bu çalışma, liderin tutum ve davranışlara bağlı olarak gelişen korku kültürünün örgütsel sessizlik davranışına etkisini mercek altına almaktadır. Çalışma kapsamında yönetsel alanyazına odaklanılarak lider ve liderlik, korku ve korku kültürü ile örgütsel sessizlik kavramları ayrıntılı bir şekilde konu edilmiştir. Çalışmanın araştırma bölümü, nitel araştırma yaklaşımı doğrultusunda tasarlanmıştır. Desen olarak sistematik derleme yönteminin kullanıldığı araştırmanın örneklemi, Google Scholar dizini ve Dergipark veritabanından elde edilmiştir. Araştırmanın örneklemini, söz konusu dizin ve veritabanında 'korku kültürü' ve 'örgütsel sessizlik' anahtar kelimelerinin taratılması ile elde edilen ve dahil etme/dışlama kriterleri sonucunda seçilen 52 akademik makale oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular uyarınca; korku kültürü ve örgütsel sessizlik konularının, Türkçe alanyazında görece yeni konular olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucunda ulaşılan bir diğer bulgu, araştırma bulgularının, alanyazın ile uyumlu olduğudur. Bu bağlamda liderin tutum ve davranışları ile liderlik tarzının, örgütte korku kültürünün inşasına ve örgütsel sessizlik davranışının oluşmasına etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen alanyazın taramasından ve araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan hareketle liderin; çalışanlarına karşı ılımlı ve yapıcı davranmasının, çalışanlarını örgüt içi karar alma süreçlerine dahil etmesinin, demokratik, iletişim ve etkileşim odaklı bir örgüt kültürü oluşturmasının; örgütte korku kültürünün ve sessizlik davranışının oluşmasını engelleyebileceği yargısına varılmıştır. Gerçekleştirilen bu çalışmadan ve araştırmadan hareketle ileriki çalışmalar için, farklı araştırma yöntemleri ve desenleri ile tasarlanan çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Human communities, organizations, and societies have been shaped by the guidance of someone throughout the historical process. Social life, military activities, business life, and political life all need a leader and a leadership process. A leader can be defined as a person who exhibits various behaviors and applies certain methods to lead organizations and societies from the current situation to the desired status. The process of leadership is crucial in order to function for a specific purpose and to be efficient and effective. This study, which accepts the concept of the leader and the leadership process as the main starting point, examines the effect of the culture of fear on the organizational silence behavior, which develops depending on the attitudes and behaviors of the leader. Within the scope of the study, the concepts of leader and leadership, fear and culture of fear, and organizational silence are discussed in detail, focusing on the managerial literature. The research part of the study was designed in line with the qualitative research approach. The sample of the study, in which the systematic review pattern was used as the design, was obtained from the Google Scholar index and Dergipark database. The sample of the research consists of 52 academic articles obtained by scanning the keywords "culture of fear" and "organizational silence" in the index and database and then selected as a result of inclusion/exclusion criteria. In line with the findings obtained as a result of the research, it has been determined that culture of fear and organizational silence are relatively new concepts in the literature available in Turkish. Another finding reached as a result of the research is that the research findings are compatible with the literature. In these conditions, it has been concluded that the attitude and behavior of the leader and the leadership style affect the construction of a culture of fear and the formation of an organizational silence behavior in the organization. Based on the findings obtained as a result of the literature review and research conducted within the scope of the study, it has been concluded that if the leader created an interaction-communication-oriented and democratic organizational culture, behaved moderately and constructively towards the employees and included the employees in the decision-making processes within the organization, the formation of a culture of fear and silence behavior in the organization can be prevented. Based on this study and research, it is recommended to carry out studies designed with different research methods and patterns for future studies.