Geniş bir Lameller İiktiyozis ailesinde klinik ve moleküler araştırmalar
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İktiyozis, şiddetli cilt kuruluğu ile seyreden, deride yaygın pullanmanın görüldüğü heterojen bir grup hastalığa verilen isimdir. Bu hastalık, kalıtsal ve edinsel olarak gruplandırılabilir. Kalıtsal iktiyozis formları konjenital olabileceği gibi doğumdan sonra da bulgu verebilir. En sık görülen formu iktiyozis vulgaris olup, X’e bağlı iktiyozis, epidermolitik hiperkeratoz, eritrokeratoderma, iktiyozis linearis sirkumfleksia, lameller iktiyozis ve non büllöz konjenital iktiyoziform eritroderma gözlenebilen diğer iktiyozis formlarıdır. Lameller iktiyozis, 300.000 doğumda bir görülen otozomal resesif konjenital iktiyozis grubunda yer alan heterojen bir hastalıktır. Bu grubun diğer bir formu olan non büllöz konjenital iktiyoziform eritrodermadan ufak klinik farklılıklarla ayrım gösterir. Hastalık cinsiyet ayrımı gözetmeksizin kadın ve erkekte eşit oranda gözlenebilir. Klinik bulgular doğumla birlikte başlar ve ömür boyu sürer. Bebekler sıklıkla kollodion membran içerisinde doğarlar. Zamanla membran ayrılır ve tüm deri yüzeyi boyunca koyu gri-kahverengi, kalın, kenarları kalkık, ortadan yapışık skuamlar görülür. Palmoplantar keratoderma ve tırnak anomalileri görülebilir. Saçlı derinin tutulumuna bağlı olarak skatrisyel alopesi gözlenebilir. Ektropion hemen her vakada gözlenir ve tanısal bir bulgudur. Birçok vakada eklabium görülebilir. Hiperkeratozun ter bezlerinin fonksiyonlarını etkilemesine bağlı olarak hipohidroz ve değişik derecelerde sıcak intoleransı gözlenebilir. Histopatolojik bulgular lameller iktiyozis tanısı için non spesifiktir. Deri biyopsilerinde orta derece akantoz ile birlikte hiperkeratoz saptanır. Lameller iktiyozis genetik etiyolojisinden sorumlu tanımlanmış 6 adet gen bulunmaktadır. Bunlar; TGM1, NIPAL4, ABCA12, ALOXE3, ALOX12B ve CYP4F22 genleridir. TGM1 geninde gözlenen mutasyonların, lameller iktiyozis hastalığının gelişiminden % 50-60 oranında sorumlu olduğu görülmüştür. TGM1 geni, 14q11.2 bölgesinde lokalize 14.605 bç uzunluğunda 15 ekzonlu bir gendir. TGM1 geni, yaklaşık 89 kDa ağırlığında 817 aminoasit içeren transglutaminase 1 enzimini kodlar. Literatürde TGM1 geni ile ilgili yapılmış oldukça fazla çalışma bulunmaktadır ve yaklaşık 115 farklı mutasyon bildirilmiştir. NIPAL4 geni, otozomal resesif konjenital iktiyozis hastalığının gelişiminden sorumlu olduğu bildirilen yeni bir gendir. 5q33 bölgesinde lokalize 3157 bç uzunluğunda 6 ekzonlu bir gen olup, yaklaşık 44 kDa ağırlığında 404 aminoasit içeren transmembran proteinini kodlar. Literatürde NIPAL4 geni ile ilgili yapılan çalışmalarda yalnızca 6 adet mutasyon tanımlanmıştır. Çalışmamızda, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı polikliniğine başvuran, klinik ve histopatolojik bulguları sonucunda lameller iktiyozis tanısı konularak genetik danışma almak üzere Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalına yönlendirilen aynı köyde yaşayan, 13 kadın, 10 erkek olmak üzere 23 hastanın moleküler genetik analizlerini planlandık. Bu amaçla, hastalığa en sık neden olan TGM1 ve NIPAL4 genlerinin moleküler analizlerini gerçekleştirdik. Lameller iktiyozis gelişiminde en fazla sorumlu olan, TGM1 geni için yapılan dizi analizi sonucunda 3 hastanın 1 tanesinde 3’UTR bölgesinde polimorfizm olduğu düşünülen heterozigot rs2229463(C>T) baz değişikliği saptandı. NIPAL4 geni dizi analizi sonucunda çalışmamıza katılan 23 hastanın 21 tanesinde ekzon 1’de homozigot M1T (ATG>ACG) mutasyonu tespit edilmiştir. Çalışmamıza katılan hastaların 2 tanesinde ekzon 1’de heterozigot M1T ve ekzon 6’da heterozigot G235R mutasyonları birleşik heterozigot olarak tespit edilmiştir. Bu çalışma lameller iktiyozis hastalığının genetik etiyolojisinin belirlenmesine yönelik Türkiye’de yapılan ilk çalışmadır. Bu çalışma ile aynı köyde yaşayan ve klinik ve histopatolojik olarak lameller iktiyozis tanısı konulan hastalarda moleküler genetik olarak kesin tanı konuldu. Bu çalışma sonrasında bu köyde yaşayan ve çalışmamıza katılmayan diğer bireylerinde kesin tanıları konulabilir. Aynı zamanda klinik bulgular göstermeyen ancak taşıyıcı olabileceği düşünülen bireylerde, moleküler çalışma ile taşıyıcılık gösterilerek etkin bir genetik danışma verilebilecek, taşıyıcılar arası evliliklerde gebelik durumlarında prenatal tanı planlanabilecek ve hasta çocuk sahibi olmaları engellenebilecektir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Lameller İktiyozis, TGM1, NIPAL4, Mutasyon., Lamellar chthyosis, TGM1, NIPAL4., Tıbbi Genetik A.B.D.
