Multiple skleroz hastalarında depresyon, anksiyete, stres ile genel fonksiyon arasındaki ilişkide cinsel fonksiyonun aracı rolü
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Bu araştırma, multiple skleroz hastalarında depresyon, anksiyete, stres ile genel fonksiyon arasındaki ilişkide cinsel fonksiyonun aracı rolünü değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Ege Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Polikliniği'nde Multiple Skleroz hastalarından yazılı onam alınarak, Şubat 2024 – Haziran 2024 tarihleri arasında yürütülen ve çalışmayı kabul eden 224 kişinin oluşturduğu tanımlayıcı ve ilişkisel tipte olan bu çalışmada veriler 'Hasta tanıtım formu', 'Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ACYÖ)', 'Depresyon Anksiyete Stres (DASS-21) Ölçeği 've 'Multiple Skleroz İzlem Ölçeği (MSİÖ)' ile toplandı. Bulgular: Aracılık etkisinden söz edebilmek için gerekli üç kriter açısından bulgular değerlendirilmiştir. İlk olarak bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini değerlendirmek için DASS ve MSİÖ ölçekleri regresyon analizi yapılmıştır. Depresyonun genel fonksiyon üzerinde anlamlı bir etkisi varken (p<0.05, etki katsayısı -.716), anksiyete stresin genel fonksiyon üzerinde bir etkisi olmadığı için depresyonla yeni bir model kurulmuştur ve depresyonun MSİÖ üzerinde anlamlı bir etkisi olup (p<0.05), etki katsayısı -.713 olarak bulunmuştur. İkinci olarak bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla modele aracı değişken eklenmiştir . Depresyonun ACYÖ üzerindeki etkisi anlamlı (p<0.05) bulunmuş olup etki katsayısı -.530'tür. Üçüncü olarak ACYÖ'nün modele dahil olmasıyla Depresyonun, genel fonksiyon üzerindeki etkisi azalırken (etki katsayısı -.461) ACYÖ'nün de genel fonksiyon üzerinde pozitif yönlü, anlamlı etkisi bulunmuştur (p<0.05, etki katsayısı .475'dir). Bu kriterler doğrultusunda kısmi aracılık etkisi söz konusudur. Sonuç: MS hastalarında depresyon ile genel fonksiyon arasındaki ilişkide cinsel fonksiyonun kısmi aracılık rolü olduğu bulunmuştur. Depresyonla cinsel yaşantılar ve genel fonksiyon arasında negatif yönlü bir ilişki varken, cinsel yaşantılarla genel fonksiyon arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır. Depresyon hem cinsel fonksiyonları hem de genel fonksiyonu negatif yönde etkilemektedir. MS hastalarında depresyon ve cinsel yaşantılar değerlendirilerek genel fonksiyonları ve yaşam kaliteleri önemli ölçüde artırılabilir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Multiple skleroz, depresyon, anksiyete, stres, genel fonksiyon, cinsel fonksiyon, aracı rolü., Multiple sclerosis, depression, anxiety, stress, general function, sexual function, mediating role.
