Sağlıklı ve kanserli ergenlerde umut
Yükleniyor...
Tarih
2007
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, ergenlerde umut düzeyini belirlemede kullanılan “Ergenlerde Umutluluk Ölçeği”’nin kanserli ve sağlıklı ergenlerde geçerlilik güvenirliğini test etmek ve umudun yaşam kalitesi üzerine etkisini saptamak amacı ile metodolojik, kesitsel, analitik ve tanımlayıcı olarak uygulanmıştır. Araştırma, M.E.B. Bornova Koleji ile Ege Üniversitesi Tülay Aktaş Onkoloji Hastanesi Pediatrik Onkoloji Servisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Muzaffer Müfit Kayhan Onkoloji Hastanesi Pediatrik Onkoloji Servisi, S.B. Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Onkoloji Servisi ve S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Pediatrik Onkoloji Servisinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Eylül 2005 – Eylül 2006 tarihleri arasında İzmir iline bağlı hastanelerin pediatrik onkoloji servislerinde takip edilen 12-18 yaş grubu kanser hastası ergenler ile 2005-2006 eğitim ve öğretim yılında M.E.B. Bornova Koleji’nde okuyan 12-18 yaş grubu sağlıklı ergenler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini Eylül 2005 – Eylül 2006 tarihleri arasında belirlenen hastanelerin pediatrik onkoloji servislerinde takip edilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 91 kanser hastası ergen ile 2005-2006 Eğitim ve Öğretim Yılında Bornova Koleji’nde okuyan ve rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen 76 sağlıklı ergen oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak literatür bilgileri doğrultusunda araştırmacı tarafından oluşturulan Sosyodemografik Veri Formu, Beck Umutsuzluk Ölçeği, Hopefulness Scale for Adolescents (Ergenler için Umutluluk Ölçeği) ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır.Verilerin analizinde sayı ve yüzdelik, Student-t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Tukey HSD testi ve korelasyon analizi testleri uygulanmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında Hopefulness Scale for Adolescent ölçeğinin dil ve içerik geçerliği çalışmaları yapılmıştır. Ölçeğin hem sağlıklı hem de kanserli ergenlerde Cronbach alfa katsayısı 0.92 olarak bulunmuştur. Geçerlik ve güvenirliğe yönelik yapılan istatistikler doğrultusunda Ergenler İçin Umutluluk Ölçeği Türkçe Formu geçerli ve güvenilir bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, kanserli ergenlerin EUÖ toplam puan ortalamaları ile sağlıklı ergenlerin EUÖ toplam puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Kanserli ergenlerin anne yaşlarının, anne-baba eğitimlerinin ve tanılarını bilip bilmeme durumlarının Ergenler için Umutluluk Ölçeği puan ortalamalarını etkilediği saptanmıştır (p<0.05). Kanserli ergenlerin hastalık özelliklerinin umutluluk düzeyleriyle ilişkisi incelendiğinde, kanser tiplerinin, tanı sürelerinin, tanı evrelerinin ve tedavi alıp almama durumlarının umutluluk düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yaratmadığı görülmüştür (p>0.05). Sağlıklı ergenlerde umutluluk ile yaşam kalitesinin fiziksel sağlık, emosyonel rol güçlüğü ve enerji alt ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki görülmüştür. Kanserli ergenlerde umutluluğun yaşam kalitesinin tüm alt ölçekleri ile olumlu olarak ilişkilendiği görülmüştür. Bulgular, Ergenler için Umutluluk Ölçeği Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğunu, umudun özellikle kanserli ergenlerde yaşam kalitesi üzerine önemli etkisinin olduğunu ve umudun hemşirelik için önemli bir kavram olduğunu göstermektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ergen, kanser, umut, yaşam kalitesi, hemşirelik., Adolescence, cancer, hope, quality of life, nursing., Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği A.B.D.