İzmir'de sağlık
dc.contributor.advisor | Özgiray, Ahmet | |
dc.contributor.author | Karayaman, Mehmet | |
dc.date.accessioned | 2016-03-21T08:22:59Z | |
dc.date.available | 2016-03-21T08:22:59Z | |
dc.date.issued | 2005 | |
dc.department | Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü | en_US |
dc.description.abstract | İzmir şehri, coğrafi konumu nedeniyle Anadoluʼda her dönem önemli bir liman şehri olmuştur. Anadoluʼnun Batıya açılan kapısı durumunda olan İzmir Limanı, şehirde sık sık salgın hastalıkların yaşanmasına yol açmıştır. Salgın hastalıkların sık görülmesinin baş faktörü olan liman, şehrin dış etkilere açık olmasını, ticari öneminin artmasına paralel olarak nüfusunun hızla çoğalmasını, artan nüfusun büyük bir kısmının sağlıksız beslenme ve sağlıksız barınma koşullarını da beraberinde getirmiştir . Osmanlı Devleti, salgın hastalıklar yüzünden artan insan kaybını önlemeye yönelik olarak başta İstanbul, İzmir ve Beyrut gibi büyük şehirler olmak üzere, salgın hastalıkları önlemek için, XIX. yüzyıldan itibaren Batıdakine benzer merkezi ve yerel sağlık örgütlenmeleri kurmaya başlamıştır. İstanbulʼda kurulan Karantina İdaresini, taşralarda kurulan Sıhhiye Müfettişliği, Belediye ve Hükümet Tabiplikleri, Sıhhiye Komisyonları ve Sıhhiye Müdürlükleri izlemiştir. Osmanlı Devleti öncelikle, kurmuş olduğu sağlık örgütleri vasıtasıyla İstanbul, İzmir ve Beyrut gibi Batıya açık şehirlerinin altyapı sorunlarını çözmeye önem vermiştir. Ancak, XX. Yüzyılın ilk çeyreğinde (1919-1922) yaşanan Yunan işgali ve sonrasında çıkan yangın, İzmir şehrinin mevcut altyapısını tahrip etmiştir. Cumhuriyet İdaresinin kurulmasıyla birlikte İzmir, sahip olduğu coğrafi konum sebebiyle alt yapısının yeniden yapılanmasında hükümetlerin öncelik vermesi, vali ve belediye başkanlarının gayretli çalışmaları ile kısa sürede, sağlıklı içme suyunun temini, kanalizasyon sistemin inşası, mezbahanenin yenilenmesi gibi konularda önemli adımlar atılmış ve salgın hastalıklara yol açan bataklıkların büyük bir kısmı kurutulmuştur. Salgın hastalıklarla mücadele etmek amacıyla, İzmir Veremle Mücadele Cemiyeti, Karantina, Sahil Sıhhiye İdaresi ve Sıhhat Müzesi açılmıştır. Ayrıca şehirde faaliyet gösteren Darülaceze (Kimsesizler Yurdu), Hilal-i Ahmer (Kızılay), Himaye-i Etfal (Çocuk Esirgeme) Cemiyetleri, Sağır, Dilsiz ve Körler Mektebi gibi hayır kurumları ve bu kurumlara ait dispanserler de halk sağlığına büyük katkı sağlamıştır. İzmir tarihî süreç içerisinde, farklı din ve milletten insanların birlikte yaşadıkları bir şehir olmuştur. İstanbulʼdan sonra en çok hastahaneye sahip olan İzmir şehrinde, faklı din ve milletlere mensup insanlara ait hastahaneler de açılmıştır. Bunlar arasında yer alan Rum, İngiliz, Ermeni, İskoç, Hollanda Hastahaneleri, 1922 yılında çıkan yangından sonra faaliyetlerine son vermişlerdir. Fransız, Musevi Hastahaneleri ile Katoliklere ait olan Saint Antoine Hastahanesi ise faaliyetlerine Cumhuriyet Döneminde de devam etmiştir. Türklere ait hastahanelerin başında ise Gurebayı Müslimin (daha sonra Memleket/Devlet Hastahanesi adını almıştır) Hastahanesi, Emraz-ı Zühreviye (Eşrefpaşa Hastahanesi) Hastahanesi ve Askeri Hastahane gelmektedir. İzmir şehri, İstanbulʼdan sonra, en fazla eczane ve doktora sahip şehir olmuştur. Osmanlı Devleti döneminde İzmirʼdeki eczacı ve doktorların büyük bir kısmı gayrimüslimlerden oluşurken, Cumhuriyet Döneminde ise Türklerin sayıları hızla artmıştır. ilaç ve kolonya imalatının da yapıldığı eczaneler, aynı zamanda doktorların hasta muayene ettiği yerler de olmuştur. İzmir, Etibba Cemiyeti (Tabipler Cemiyeti), Eczacılar Cemiyeti gibi meslekî örgütlenmelerde öncülük yapmış bir şehirdir. Sahip olduğu ihtisas hastahaneleriyle Ege Bölgesinin çekim merkezi olmuş ve halen de bu özelliğini korumaktadır. | en_US |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/1757 | |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | Ege Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Türkiye Cumhuriyeti Tarihi A.B.D. | en_US |
dc.title | İzmir'de sağlık | en_US |
dc.type | Doctoral Thesis | en_US |