Akdeniz Iklimi Biyodegradasyon Kosulları Altında Farklı Kompost ve Yesil Gübre Kombinasyonlarının Toprak Saglıgı ile Zeytin Verimi Üzerine Etkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2020
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Yapılan bu çalısma ile kentsel stabilize arıtma çamurunun toprak saglıgı ve bitki verimi üzerine etkisi temelinde, diger bazı ticari organik gübreler ile rekabet yetenegi yanında mineral gübrelemeye alternatif olabilme düzeyi de ortaya koyulmaya çalısılmıstır. Bu amaç dogrultusunda Izmir ili Menderes ilçesindeki Typic Xerorthent zeytin bahçesinde (Olea europea var. Ayvalık) 2018-2020 yılları arasında bir deneme yürütülmüstür. Stabilize arıtma çamuru (SAÇ), 50 t ha-1 düzeyinde, ticari ahır ve tavuk gübre kompostları ise firmaların tavsiye edilen dozları dikkate alınarak uygulanmıstır. Bezelye (B) ve fig (F) yesil gübre bitkileri ise 160 kg ha-1 olarak ekilmistir. Dört dönemde alınan toprak örneklerinde mikrobiyal parametreler (toprak solunumu, potansiyel azot mineralizasyon kapasitesi, dehidrogenaz, alkalin fosfataz ve ?-glukozidaz enzim aktiviteleri ile NH4-N ve NO3-N) ve iki dönemde alınan toprak örneklerinde ise bazı kimyasal toprak özellikleri analiz edilmistir. Organik materyal uygulamalarıyla incelenen tüm mikrobiyal parametreler %1-116 arasında artıs göstermistir. Amonifikasyon ve nitrifikasyon sonucu topraklarda olusan NH4-N?u ortalama %46 ve NO3- N?u ortalama %212 düzeylerinde artmıstır. Yesil gübrelemesiz uygulamalara göre fig yesil gübrelemesi ortalama %10.4 düzeyinde bir artıs saglarken, bu oran bezelye gübrelemesi için %8.6 olarak gerçeklesmistir. SAÇ uygulaması, incelenen mikrobiyal parametreleri diger organik gübre uygulamalarından çok daha fazla ve önemli düzeyde arttırmıstır. SAÇ+B uygulamasının SAÇ+F uygulamasına göre daha fazla sayıda mikrobiyal parametre üzerinde etkili oldugu belirtilebilir. Toprakların kimyasal özelliklerinden pH, EC, P ve Fe en fazla ve önemli düzeyde etkilenen parametreler olmuslardır. Zeytin verimini her iki yılda en fazla arttıran organik madde kaynagı stabilize arıtma çamuru olmustur. Yapılan PCA analizi sonuçlarına göre varyansı % 46.6 ile en çok açıklayarak ilk faktörde agırlıklarını gösteren degiskenler toprakların C, N ve P döngüleriyle ilgili biyokimyasal parametreleri olmustur. Iki yıllık çalısma sonuçları dikkate alındıgında Akdeniz iklim kosulları altında toprak saglıgını arttırabilmek ve sürdürülebilir hale getirmek için sofralık/yemlik bezelye bitkili yesil gübreleme ile birlikte kombinasyon halinde stabilize artıma çamuru uygulaması (60 kg SAÇ agaç-1 + 200 g bezelye agaç-1) önerilmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
toprak solunumu, azot mineralizasyonu, hidrolitik enzimler, zeytin, stabilize arıtma çamuru
