Yaşlılarda dinapeni ile otonomi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Dinapeni ve otonomi düzeyi geriatrik sendromlar arasında yer almaktadır. Bu çalışma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları ve Geriatri Polikliniklerine başvuru yapan 65 yaş ve üzerindeki bireylerde dinapeni ile otonomi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma kesitsel tipte bir araştırmadır. Evren Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları ve Geriatri Polikliniklerine başvuru yapan 65 yaş ve üzeri bireylerdir. Araştırma için örneklem seçimi yapılmadan, polikliniklere başvuru yapan 100 hastaya ulaşılması amaçlanmış, Eylül-Kasım 2015 arasında başvuru yapan 183 yaşlı çalışmaya alınmıştır. Çalışmanın verilerini toplamak amacıyla yaşlı tanıtım formu ve Otonomi Değerlendirme Ölçeği (ODÖ) kullanılmıştır. Bağımlı değişken; otonomi değerlendirme ölçeği değerlendirme puanlarıdır. Bağımsız değişkenler; yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, kronik hastalık varlığı, çoklu ilaç kullanımı, özürlülük varlığı, özürlülükte yardımcı araç kullanma durumu, dinapeni, yürüme hızı ve beden kitle indeksi (BKİ)'dir. Çalışmanın verileri araştırmacı tarafından, poliklinikte, yüzyüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veriler yüzde, ortalama, standart sapma, ki-kare testi ve t testi ile çözümlenmiştir. Çalışmaya katılanların ortalama yaşı 72.5±6.5 (min-max: 65-91) yıl olup, %52.5'i (n=96) kadındır. ODÖ'ye göre %53.6'sının bağımlı grubunda olduğu görülmektedir. ODÖ puan ortancası -5.5 (min:-41, maks:0), günlük yaşam aktiviteleri (GYA) alt boyut ortancası -5.0 (min:-40, maks:0), iletişim alt boyut ortancası 0.0 (min:-3, maks:0) ve zihinsel fonksiyonlar alt boyut ortancası -1.0 (min:-4, maks:0) olarak bulunmuştur. Yaşlılarda dinapeni görülme sıklığı ise %61.7 olarak saptanmıştır. Olguların %55.7'sinin yürüme hızının düşük olduğu bulunmuştur. Araştırmaya katılanların kas gücü ortalaması 22.15±9.32 kg (min:4, maks:45.9) ve yürüme hızı ortalaması 0.9±0.4 m/sn (min:0.5, maks:3.25) olarak bulunmuştur. Otonomi durumu ile yaş arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p=0.02) (p<0.05). Ayrıca, 75 ve üstü yaş grupta yer alan yaşlıların otonomisinin (%67.9) anlamlı olarak daha düşük olduğu bulunmuştur. Otonomi durumu ile cinsiyet arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır (p=1.00) (p>0.05). Ölçüm sonuçları yaşlı erkeklerde otonominin (%55.2) kadınlardan daha düşük olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, dinapeni varlığı otonomi durumunu anlamlı olarak etkilemekte ve azaltmaktadır (p=0.00) (p<0.05). Dinapenik olguların %40'nın (n=28) otonomi durumunun riskli olduğu (otonominin azaldığı) görülmektedir.
Dynapenia and the degree of autonomy are among the geriatric syndromes. The objective of this work is to determine the relationship between dynapenia and autonomy of individuals with the age of 65 years and above, who have visited the Internal Medicine and Geriatric Outpatient Clinics in Ege University School of Medicine Hospital. In this cross-sectional research, patients with the age of 65 years and above attending to Internal Medicine and Geriatric Outpatient Clinics in Ege University School of Medicine Hospital were included. Prior to choosing the sample space, we aimed to include 100 patients, however 183 elderly applicants were selected for the investigation between September-November 2015. The metric of Functional Autonomy Measurement System (SMAF) together with a specifically designed elderly presentation form have been used for the data collection. Dependent variables were obtained from the metric of autonomy evaluation scores. Age, gender, level of education, presence of chronic diseases, use of multiple drugs, disability level, use of disability support tools, dynapenia, walking speed, and body mass index were defined as the independent variables. The researcher used face-to-face interview technique in order to collect data. Statistics such as percentage, median, average value, standard deviation, and Chi-square test were used to analyze and evaluate the results. Average age of the test participants was 72.5±6.5 (min-max: 65-91) years, and 52.5% (n=96) were female. Based on the SMAF metric, it was shown that 53.6% of the participants belonged to the dependent group. SMAF score was -5.5 (min:-41, max:0), lower bound median of the daily life activities was -5.0 (min:-40, max: 0), lower bound median in the communication skill was 0.0 (min:-3, max: 0), and lower bound median of mental functions was -1.0 (min:-4, max:0). Density of dynapenia among the participants was 61.7%, and walking speed was found to be slower in 55.7%. Average muscle strength of the participants was 22.15±9.32 kg (min:4, max:45.9) and average walking speed was obtained as 0.9±0.4 m/sec (min:0.5, maks:3.25). A noticeable relation between autonomy and the age has been observed (p=0.02), (p<0.05). The autonomy of the elderly group (67.9%) with the age over 75 years was found to be less than the rest of the group. A noticeable relation between autonomy and the gender has also been observed (p=1.00), (p >0.05). When determining the elderly patients with autonomy risks, it was found out that males (55.2%) had less autonomy compared to females. Existence of dynapenia had considerable negative effects on the autonomy (p=0.00), (p<0.05). It was shown that 40% (n=28) of the elderly with dynapenia had more risks with respect to autonomy (have less autonomy).

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Otonomi, Fonksiyonel Durum, Dinapeni, Elderly, Autonomy, Functional Status, Dinapenia

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye