Multipl sklerozlu hastalarda oldukca sık görülen yorgunluk yakınmasına çok yönlü bir yaklaşım
Küçük Resim Yok
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
ÖZET Patolojik yorgunluk, romatolojik, infeksiyöz ve onkolojik hastalıklar gibi bir çok kronik hastalığa eşlik edebilen, göreceli olarak yeni tanınmış bir semptomdur. Bu kronik hastalıklar içinde Parkinson hastalığı ve Multipl skleroz da yer almaktadır. Patolojik yorgunluk konusundaki çalışmalar, son 10 yılı aşkın bir süredir sürmesine rağmen patogenez hakkında günümüzde çok az şey bilinmektedir. Patolojik yorgunluk; günlük aktiviteleri sınırlayan ve hayat kalitesini düşüren sübjektif fiziksel ve/veya mental enerji eksikliği şeklinde tanımlanabilir. Yorgunluk MS'li hastalarda oldukça yaygın ve %87 gibi yüksek oranda tanımlanan bir semptomdur. Yorgunluk tanımlayan olguların %55-75'İnde en fazla özürlülük oluşturan 3 semptomdan biridir. MS'te yorgunluk nedeni ile yaşam kalitesi ve psikososyal işlevler de diğer kronik hastalıklarda olduğundan daha fazla etkilenir. Kanıtlanmış tek bir neden belirlenememesine karşın; immün dis fonksiyon, motor sürüm ve kas oksidasyon kapasitesindeki yetmezlik öne sürülen mekanizmalardır. Bu çalışmada; yorgunluk yakınması olan MS hastaları, yine yorgunluk yakınması olan sağlıklı bireylerle psikolojik, kognitif, biyokimyasal ve radyolojik açılardan karşılaştırılmış ve yorgunluk üzerine en fazla katkıda bulunan klinik özellik saptanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla hastalara YŞS. YEDS, Hamilton depresyon testi uygulanmış, serum nitrit-nitrat ve M DA seviyeleri ölçülmüş, yine her hastaya nörolojik testlerden oluşan batarya uygulanmıştır. Hastaların MR görüntülemelerinden serebral atrofi oranları hesaplanmış ve SPECT'leri çekilmiş ve elde edilen sonuçların yorgunluk ile korelasyonu saptanmaya çalışılmıştır. Yapılan istatistiksel değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkan; yorgunluk üzerine en etkili faktörün "depresyon" olduğudur. İkinci önemli faktör ise EDSS skoru olarak saptanmıştır. Hamilton depresyon puanı, yorgunluk için %88.9 oranında sensitif bulunmuştur. Yine istatistiksel veriler sonucunda; MS'li hastalarda yorgun olan ve olmayan grup arasında ve hasta grubu İle normal kontrol grubu arasında kognitif yıkım yönünden belirgin farklılık saptanmamıştır. Yine normal kontroller ile hasta grup, hasta grup içinde de yorgun olan ve olmayan grup arasında serum nitrit-nitrat ve MDA düzeylerianlamlı istatistiksel farklılık göstermemiştir. Ancak nitrit ve nitrat düzeyleri bireysel bazda ele alındığında, yorgun (+) grupta yüksek, MDA değerleri ise yorgun (+) grupta düşük olarak saptanmıştır. Ayrıca MDA, SPECT'te bilateral hipoperfüzyon saptanan hastalarda düşük bulunmuştur. Bu da MDA'nın hastalık aktivitesi ve/veya serebral atrofi ile ilişkili olabileceğini düşündürmüştür. Yapılan MRG çalışmalarında Uç indeks hesaplanmış, bu Uç indeksten sadece indeks 3 (sol lateral ventrikül genişliği / biparietal çap) hastalığın süresi ile pozitif korelasyon, serum nitrat dUzeyi ile de negatif korelasyon göstermiştir. Özetle: hastalık süresi arttıkça serebral atrofi anmakta, nitrat seviyesi ise düşmektedir. Bu çalışına, yorgunluğun (fiziksel ve mental) anlaşılmasında klinik özelliklerin, (yaş. hastalığın süresi ve tipi. özrlülüğk derecesi, depresyon varlığı) radyolojik incelemelerin ve immün mediatörlerin bir arada değerlendirildiği bir çalışma olması açısından önemli kabul edilebilir. MS'li hastalarda sık bir yakınma olan ve yaşam kalitesini etkileyen yorgunluk üzerine en etkili faktörün depresyon olarak saptanması ise. hastaların yaşam kalitelerini yükseltmek için ciddi psikiyatrik yaklaşım (medikal ve non-medikal) gerekebileceğini ortaya koyması nedeni ile de tedavi aşamasında yol gösterici kabul edilebilir. 51
Açıklama
Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Anahtar Kelimeler
Nöroloji, Neurology
