Mizah teorileri ve Kıbrıs mizahı
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mizah, toplumsal bir olgudur. Toplumsal bir olgu olan mizah konusu üzerinde duran birçok araştırmacı mizahı güldüren sözler, gerçeğin güldürücü yanlarını ortaya koyan sanat türü, gülmece, humor, nükte vb. çeşitli tanımlarla ve terimlerle açıklamaya çalışmışlardır. Mizahın bu tanımlarından başka mizah çeşitlerinin de birçok tanımları yapılmıştır. Mizah çeşitleri konusunda bir terim karmaşası yaşanmaktadır. Mizahla ilgili önemli teoriler arasında Üstünlük Teorisi, Uyumsuzluk Teorisi, Rahatlama Teorisi ve John MorrealPin öne sürdüğü Gülmede Yeni Bir Teori sayılabilir. Bu teorilerden ilk üçü gülmenin nedenini tek bir sebebe bağlamışlardır. John MorrealPin teorisi ise, bu üç kuramdan yola çıkılarak hazırlanmış olan bir teoridir. Mizah doğu ve batı kültürlerinde geçmişten günümüze varlığını sürdüren bir olgudur. Fakat doğu ve batı mizahı arasında farklılıklar bulunmaktadır. Türk kültüründe mizahın da oldukça uzun bir geçmişi vardır. Kıbrıs Türk kültüründe mizah Anadolu Türk kültüründeki mizahla birçok ortak özellikler taşımasına rağmen, kendine özgü özellikleri de vardır. Adadaki Türk mizahını oluşturan öğeler arasında gölge oyunları, meddahlık, karikatür ve fıkralar sayılabilir. Gölge oyunları ve meddahlık türleri Anadolu' dakilerle ortak özellikler taşımaktadır. Fakat her ikisi de zamanla Kıbrıs Türk kültürüne özgü nitelikler kazanmıştır. Buradaki Türk fıkraları da Anadolu halk fıkralarıyla ortak özellikler taşımaktadır. Zaman, mekân ve tiplerde bazı farklılıklar mevcuttur. Fıkraların birçoğunda Kıbrıs Türk halkının geçmiş yaşantılarını bulabiliriz. Fakat fıkralarda kesin bir zaman dilimi yoktur. Yani vakanın geçtiği zaman belirsizlik içindedir. Ayrıca mekân ve tiplerde de belirsizlik bulunmaktadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk Halk Bilimi A.B.D.