Radyoterapideki doz etkilerinin matematiksel modellerle incelenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Radyoaktivitenin keşfedilmesi ile birlikte özellikle iyonize radyasyon kanserli hücrelerin tedavisinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu iyonize radyasyonun bir doku veya organa verdiği zarar miktarı hücre sağkalım eğrileri ile belirlenmektedir. Radyasyon veya ilaç dozu ile sağ kalan hücre sayıları arasındaki ilişkiyi açıklayabilmek için birçok matematiksel model mevcuttur. Bunlar; lineer model, kuadratik model, lineer-kuadratik model, lineer-kuadratik-kübik model, RMR model ve LPL model şeklindedir. Yaşayan her bir canlının dinamizminin farklı olması, kanserli hücrelerin türü ve yaygınlığı, vücuttaki yerleşimi ve derinliği gibi faktörler yapılan deneysel çalışmalarda ve tedavilerde son derece önemli kavramlar olarak ele alınmaktadır. Bu kapsamda; radyasyonun uygulandığı hücre tipi, radyasyonun cinsi, uygulanan radyasyonun doz miktarı ve radyasyonun uygulanma süresi gibi faktörler baz alındığında her geçen gün deneysel veriler ile uyum içinde olması beklenen yeni standart modeller türetilmektedir. Türetilen her yeni matematiksel modele ait teorik verilerin, doz miktarına ve hücre hassasiyetine bağlı olarak genellikle deneysel veriler ile uyum içinde olmadığı görülmektedir. Bu çalışmada, bu uyumsuzluğu giderebilmek için hücre sağkalım modellerinden olan lineer model, kuadratik model, lineer-kuadratik model, lineer-kuadratik-kübik model, RMR model ve LPL model kesirsel matematik yöntemleri yardımıyla ele alınmış ve çözümleri yapılarak standart modeller genelleştirilmiştir. Kesirsel türev mertebelerinin 1'e eşit olduğu durumlarda ilgili modellerin standart çözümleri elde edilmektedir. Ayrıca elde edilen kesirsel çözümlerin, farklı kesirli türev mertebelerindeki değişimleri incelenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hücre Sağkalım Modelleri, Kesirsel Matematik, Caputo Kesirsel Türevi, Kesirsel Hücre Sağkalım Modelleri., Cell Survival Models, Fractional Calculus, Caputo Fractional Derivative, Fractional Cell Survival Models.
