Hemodiyaliz hastalarında tıbbi beslenme tedavisi eğitiminin yaşam kalitelerine ve bilgi düzeylerine etkileri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2013
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Kronik böbrek yetmezliği (KBY), dünyada ve ülkemizde epidemi halini almış önemli bir halk sağlığı sorunudur. KBYnin Evre V; son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) gelişen hastalarda renal replasman tedavilerinden birini uygulamak gerekir. Renal replasman tedavileri hemodiyaliz (HD), periton diyalizi (PD) ve böbrek transplantasyonudur Türk Nefroloji Derneği renal kayıt sisteminde merkez bazlı verilere göre, 2010 yılı sonu itibariyle Türkiyede toplam 62,903 hastanın renal replasman tedavisi aldığı tespit edilmiştir. Prevalans milyon nüfus başına 853dir (bu sayıya çocuk hastalar dahildir). Hemodiyaliz tedavisinde ayrıca iki faktör ön plana çıkmaktadır. Bunlardan ilki hastaların yaşam sürelerini uzatmak, ikincisi ise hastalara daha iyi bir yaşam kalitesi sağlamaktır. Yaşam sürelerini uzatmada hemodiyaliz hastalarının tedavisinde beslenme önemli bir yer tutar. Yöntem: Bu çalışma da hemodiyalize giren SDBY olan hastalara tıbbi beslenme tedavisi konusundaki uygulanacak eğitimin beslenme bilgi düzeyi, beslenme durumu, laboratuvar değerleri ve yaşam kalitelerine olan etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırma, önce-sonra karşılaştırılmalı girişimsel araştırma olarak planlanmıştır. Araştırmanın yapıldığı 01.07.2010 - 31.12.2010 tarihleri arasında 73 hasta ile araştırma başlamış ve 60 hasta ile izlemler tamamlanmıştır. Hastaların dahil edilme kriterlerine uyan tümü 'girişim (araştırma) grubu' olarak kabul edilmiştir. Kontrol grubu seçilmemiştir. Hastaların girişim (eğitim) öncesi ve sonrası durumları karşılaştırılmıştır. Hasta eğitimi için Taba-Tyler Modeli temel alınmıştır. Bulgular: Toplanan veriler, SPSS 17,0 paket programında çözümlenmiştir. Girişimin etkileşimi incelemek için eşleştirilmiş t testi ve general linear model'de repeated measures ( tekrarlanmış ölçümlerde varyans analizi) yapılmıştır. Tıbbi beslenme tedavisi konusundaki uygulanan eğitim girişiminden sonra hastaların ' Tıbbi Beslenme Bilgi Düzeyleri' artmıştır. Ancak; girişim sonrası ' İki Diyaliz Arası Aldıkları Sıvı Miktarı ' değişmemiş ve alınan sıvı miktarı azalmamıştır. Eğitim öncesi ve sonrası beslenme durumu subjektif global değerlendirme (SGD), laboratuvar ve antropometik ölçümlerle değerlendirilmiştir, anlamlı bir değişiklik olmamıştır.Girişim öncesinde hastaların yaşam kalitesini oldukça düşük algıladıkları; girişim sonrası emosyonel rol kısıtlaması hariç tüm SF36 alt puanları yükseldiği tespit edilmiştir. Sonuç: Hemodiyaliz hastalarında tıbbi beslenme tedavi eğitimi, sürekli olmalı, akılda kalıcı şekilde verilmeli ve belli aralıklar ile yinelenmelidir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hemodiyaliz, tıbbi beslenme tedavisi, SF36,SGD., Hemodialysis, medical nutrition therapy, SF36, SGD., Halk Sağlığı A.B.D.