Ağır bünyeli topraklarda nötronmetre kalibrasuyonu üzerine bir araştırma
Küçük Resim Yok
Tarih
1995
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
ÖZET Bu çalışma, ağır bünyeli bir toprakta, nötronmetre ölçüm tübünden örnek alma uzaklığı, hiçim ağırlığı ve toprak fraksiyonunun nötronmetre kalibrasyonu üzerine etkilerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Denemeler, Bornova Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü araştırma arazisinde yürütülmüştür. Bu amaçla, 120 cm derinliğe üç adet ölçüm tübü yerleştirilmiştir. Ölçümler, CPN 503 Hydroprobe ile gerçekleştirilmiştir. Radyoaktif kaynak, amerisyum-berilyum karışımıdır. Nötron sayım oranlan, 30-60 cm ve 60-90 cm toprak derinliklerinde ölçülmüştür. Daha sonra nötron sayım oranlarının ölçüldüğü toprak derinliklerinden ve ölçüm tübünden 25 cm ve 50 cm uzaklıktan volümetrik toprak örnekleri alınmıştır. Her bir nötron sayım ölçümünden önce, standart okumalar, alınmıştır. Bu standart okumalar, nötronmetrenin koruyucu kılıfi içinde elde edilmiştir. Daha sonra, sayım oranı ve volümetrik nem içeriği değerlerinin, regresyon yöntemi ile analizleri yapılmıştır. Regresyon analizi ile her bir toprak derinliği ve örnek alma uzaklıkları için kalibrasyon eşitlikleri elde edilmiştir. Kalibrasyon üzerine örnek alma uzaklığı hacim ağırlığı ve bazı toprak fiziksel özelliklerinin etkilerini değerlendirmek için t- testi yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, kalibrasyon eşitliği üzerine örnek alma uzaklığının önemli bir etkisi bulunamamıştır. Bununla beraber, ölçüm tübünden 50 cm uzaklıktan toprak örneği alınması, bu mesafeden toprak örneklerinin alınmasının daha kolay olmasından dolayı uygun bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, nötronmetre kalibrasyonu için ortalama hacim ağırlığı değerinin kullanılabileceği kanısına varılmıştır. Çünkü her bir toprak derinliği için ayrı ayn hacim ağırlık değeri kullanılarak elde edilen kalibrasyon eşitliği ile ortalama hacim ağırlık kullanılarak elde edilen, kalibrasyon eşitliği arasında farklılık bulunamamıştır. Benzer sonuç her bir toprak derinliği için ayn ayn kalibrasyon eşitliği yerine tüm toprak profili için tek bir kalibrasyon eşitliği kullanılması yönünden de elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kalibrasyon eşitliği üzerine toprak kum, mil, kil içeriklerinin etkisi, değerlerin sınırlarının fazla geniş olmaması Inedeniyle çok önemli düzeyde bulunmamıştır. 39
SUMMARY: This study was carried out to evaluate the effects of sampling distances from access tubes, bulk density and soil fractions on neutron meter calibration. The experiments were conducted at the research area of the Facullty of Agriculture University of Ege, Bornova. The soil of this area contains high percentage of clay. With this purpose, theree access tubes were installed in the experimental area, at the depth of 120 cm. The measurements were carried out with CPN 503 Hydroprobe. The radioactive source was a amerisium-beiyllium mixture. Neutron count rates were measured at 30-60 cm and 60-90 cm. soil depths. Then volumetric soil samples were taken from the same soil depths where neutron count rates are measured and from 25 cm and 50 cm distances of the access tubes. Standard readings were taken before each neutron-gauge reading. Standard readings were abtained in the shield of neutron meter. Then count-ratio and volumetric moisture content values, were analiyzed by lineer regression method. After regression analysis, calibration eguations were abtained for each of the soil depths and sampling distances. In order to evaluate the effects of sampling distances, bulk density and soil fraction on calibration, t-test method was applied. According to the research results, the sampling distances were not found significant on the calibration equations. However, sampling distances of 50 cm. were found suitable, since it was easier to take soil samples at this distances. It has been also found that the average bulk densities of the different soil depths, could be used for calibration of the neutron probe. In addition, one calibration equation developed for the whole profile can be used safely with no distinct soil depths instead of the calibration equations for each layer. According to the research results, the effects of soil fractions on calibration of the neutron probe were not very clear, possibly, due to, the norrow range this soil fractions. 40
SUMMARY: This study was carried out to evaluate the effects of sampling distances from access tubes, bulk density and soil fractions on neutron meter calibration. The experiments were conducted at the research area of the Facullty of Agriculture University of Ege, Bornova. The soil of this area contains high percentage of clay. With this purpose, theree access tubes were installed in the experimental area, at the depth of 120 cm. The measurements were carried out with CPN 503 Hydroprobe. The radioactive source was a amerisium-beiyllium mixture. Neutron count rates were measured at 30-60 cm and 60-90 cm. soil depths. Then volumetric soil samples were taken from the same soil depths where neutron count rates are measured and from 25 cm and 50 cm distances of the access tubes. Standard readings were taken before each neutron-gauge reading. Standard readings were abtained in the shield of neutron meter. Then count-ratio and volumetric moisture content values, were analiyzed by lineer regression method. After regression analysis, calibration eguations were abtained for each of the soil depths and sampling distances. In order to evaluate the effects of sampling distances, bulk density and soil fraction on calibration, t-test method was applied. According to the research results, the sampling distances were not found significant on the calibration equations. However, sampling distances of 50 cm. were found suitable, since it was easier to take soil samples at this distances. It has been also found that the average bulk densities of the different soil depths, could be used for calibration of the neutron probe. In addition, one calibration equation developed for the whole profile can be used safely with no distinct soil depths instead of the calibration equations for each layer. According to the research results, the effects of soil fractions on calibration of the neutron probe were not very clear, possibly, due to, the norrow range this soil fractions. 40
Açıklama
Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Anahtar Kelimeler
Ziraat, Agriculture, Kalibrasyon, Calibration, Toprak, Soil
