Tanzimat ve Servet-i Fünun romanlarında kadın tasvirleri
Küçük Resim Yok
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Batılılaşma dönemi Türk edebiyatının en önemli türlerinden olan roman, ait olduğu toplumun sanat ve fikir dünyasına büyük oranda ayna tutan bir türdür. Bu ayna; toplumsal değişimleri, dönüşümleri, sanat hareketlerini ve daha pek çok olguyu, tasvir üzerinden yansıtabilir. Bu bağlamda dönemin algısını aydınlatacak bir unsur olarak düşünebileceğimiz kadın tasvirleri de önem kazanır. Tanzimat'tan Servet-i Fünun'a farklı gaye ve sanatsal görüşler çerçevesinde yapılmış olan kadın tasvirleri, kadına yönelik algısal değişim hakkında bilgiler sunar. Bu yüzden bu çalışmada, roman türünün bizdeki ilk örneklerinden başlayarak Ara Nesil'e Servet-i Fünun'a oradan da dönemin bağımsız isimlerine uzanan yaklaşık otuz yıllık süreçteki kadın tasvirleri farklı açılardan incelenmiştir. Böylece tasvir anlayışının tarihsel süreç içindeki değişimi, yazarların estetik çabalarının tasvire ne denli yansıdığı ve kadın bedenine yönelik ataerkil bakışın başlangıçtan olgun eserlere ne yönde farklılaştığı gösterilmek istenmiştir. 1870'li yıllardan 1901'e kadar Türk romanında kadın tasvirlerinin işlevsel olduğu belli başlı eserler; romantizm, realizm ve natüralizm bağlamlarında değişen yönelimler, güzellik ve çirkinlik olgusunun nesne beden üzerindeki görünümleri, kadın bedenini tamamlayan kıyafetler ve en son, kadınların içinde bulundukları mekânlar üzerinden incelenmiştir. Bütün bu incelemeler neticesinde kadın tasvirlerinin; soyuttan somuta, geleneksel olandan Batılı olana evrilen bir anlayış çerçevesinde farklı dönüşümler yaşadığı görülmüştür.
The novel, which is one of the most important genres of Turkish literature in the Westernization period, is a genre that largely mirrors the art and intellectual world of the society it belongs to. This mirror can be a reflection of social changes, transformations, art movements and many other phenomena through depiction. In this context, depictions of women, which we can think of as an element that illuminates the perception of the period, also gain importance. The depictions of women, made within the framework of different aims and artistic views from the Tanzimat to Servet-i Fünun, provide information about the perceptual change towards women. Therefore, in this study, the depictions of women in the thirty-year period, starting from the first examples of the novel genre in our country, extending to the Intermediate Generation, Servet-i Fünun, and then to the independent names of the period, were examined from different perspectives. Thus, it is aimed to show the change in the understanding of depiction in the historical process, how the aesthetic efforts of the authors are reflected in the depiction, and how the patriarchal view of the female body differs from the primitive to mature works. As a result of all these examinations of the depictions of women; it has been observed that different transformations have been experienced within the framework of an understanding that has evolved from the abstract to the concrete, from the traditional to the Western.
The novel, which is one of the most important genres of Turkish literature in the Westernization period, is a genre that largely mirrors the art and intellectual world of the society it belongs to. This mirror can be a reflection of social changes, transformations, art movements and many other phenomena through depiction. In this context, depictions of women, which we can think of as an element that illuminates the perception of the period, also gain importance. The depictions of women, made within the framework of different aims and artistic views from the Tanzimat to Servet-i Fünun, provide information about the perceptual change towards women. Therefore, in this study, the depictions of women in the thirty-year period, starting from the first examples of the novel genre in our country, extending to the Intermediate Generation, Servet-i Fünun, and then to the independent names of the period, were examined from different perspectives. Thus, it is aimed to show the change in the understanding of depiction in the historical process, how the aesthetic efforts of the authors are reflected in the depiction, and how the patriarchal view of the female body differs from the primitive to mature works. As a result of all these examinations of the depictions of women; it has been observed that different transformations have been experienced within the framework of an understanding that has evolved from the abstract to the concrete, from the traditional to the Western.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kadın, Tasvir, Tanzimat Romanı, Servet-i Fünun Romanı, Woman, Depiction, Tanzimat Novel, Servet-i Funun Novel
