Giresun ve Ordu yöresi kol havaları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kol havaları, içkili- kadınlı muhabbetlerin yasak olduğu dönemlerde, o zamanın güvenlik güçlerinden olan Kolcular tarafından yapılan baskınlara ithaf edilerek çalınıp söylenen ezgilerdir. Bu muhabbetlerde, basılma korkusuyla gözcüler bulundurulurdu. Bu gözcüler, kendilerine has işaretlerle Kolcuların yaklaşıp uzaklaştığını haber verir ve orada bulunanlar da buna göre hareket ederdi. Kol havaları, sözlü-sözsüz olmasının yanı sıra karma ezgiler olarak da karşımıza çıkmaktadır. Sözlü ezgilerin tümü manilerden oluşmaktadır. Ezgilerde çoğunlukla Kerem ailesi kullanılmaktadır. Bu ezgilerin icrasında kullanılan temel saz bağlamadır. Buna, vurmalı sazlardan darbuka, tef ve zil de eşlik edebilmektedir. Orduʼda tamamen dokuz zamanlı olarak karşımıza çıkan Kol havalarına karşın, Giresunʼda iki ve dört zamanlı usuller de bu tür ezgilerde kullanılmıştır. Daha çok sekizlik ve onaltılık nota birimlerine yer verilmiştir. Giresun ve Ordu Kol havaları çıkıcı-inici seyir karakterine sahiptir. “Kostak” bir şekilde icra edilen eserler, oyuncuların insiyatifine bağlı olarak serbestçe oynanır. Ezgiler, melodi genişlemeleri, varyasyonlar, melodi yürüyüşleri ve atlamalı sesler yardımıyla monotonluktan uzaklaşıp, sıcak, akılda kalıcı, dinamik eserler halini almıştır. Giresun ve Ordu Yöresi Kol havalarının yeterince araştırılmamış olmasının yanı sıra, bilgilerin daha çok sözlü kaynaklardan meydana geldiği saptanmıştır. Bu bilgilerin yazıya dökülmemiş olmasından dolayı, ezgilerin yıprandığı ve kaybolmaya yüz tuttuğu görülmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk Halk Müziği A.B.D.
