Batı Anadolu'nun bazı Colchicum L. türleri üzerinde siyolojik gözlemler

Bu çalışmada, Batı Anadolu'da doğal yayılış gösteren Colchicum bivonae Guss., C. boissieri Orph., C. triphyllum G. Kunze ve C. variegatum L.türlerinin kromozom sayıları ve morfolojileri ile birlikte kök uçlarındaki meristematik hücrelerde gerçekleşen mitoz bölünme evreleri incelenmiştir. Bitkiler, çiçekli oldukları dönemlerde, belirlenen lokalitelerden toplanmıştır. Bitkilerin kök uçlarındaki mitoz gözlemleri için ezme preparat yöntemi kullanılmıştır. Kromozom sayımı ve morfolojilerinin belirlenmesi yönünden uygun preparatlarda, kromozom sayımı ve kromozom boyu ölçümleri yapılmış, metafaz kromozomlarının çizimleri yapılarak mikrofotoğrafları çekilmiştir. Kök uçlarındaki mitoz bölünme evrelerinin izlenmesinde ön işlem uygulanmadan hazırlanmış preparatlardan yararlanılmıştır. Profaz, metafaz, anafaz ve telofaz evrelerinde kromozom davranışları incelenerek mikrofotoğrafları çekilmiştir. Araştırma sonucunda C.boissieri'nin kromozom sayısı ilk kez bu araştırma ile 2n=46 olarak belirlenmiştir. Daha önce yapılan çalışmalarda kromozom sayısı 2n=20-21 olarak belirlenen C.triphyllum'un kromozom sayısı ise bu araştırmada 2n=42 bulunmuştur. C.bivonae ve C. variegatum'un kromozom sayısı daha önceki çalışmalara paralel olarak sırasıyla 2n=36 ve 2n=44 olarak belirlenmiştir. Kök uçlarındaki mitoz bölünme evrelerinin incelenmesi sonucunda C.bivonae ve C.variegatum'da, anafazda kalgın kromozom ve kromozom köprüsü oluşumu gözlenmiştir, fakat bunların oransal değeri çok düşüktür. Anahtar kelimeler: Colchicum bivonae Guss, Colochicum boissieri Orph., Colchicum triphyllu8m G.Kunze, Colchicum variegatum L., Sitoloji, Karyomorfoloji.