1900-1973 yılları arasındaki Kuşadası'nın sosyal, kültürel ve ekonomik tarihi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2004
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
20. yüzyılın başından Türkiye Cumhuriyetiʼnin 50.nci yılına kadar geçen sürede Kuşadası; Türkiyeʼnin hızla değişen ve gelişen çehresinin en güzel örneklerinden biri olmuştur. Kuşadası kazasının coğrafi konumu ve ikliminin olumlu etkisi ile gelişen tarım ve ticari hayatı, şehrin hemen hemen her devirde göç alan bir ilçe olmasını sağlamıştır. Kuşadası kazasının kurulduğu tarihten (XVII. yüzyıl başları) 1920ʼlere kadar Türk Müslüman nüfus birinci sırada, Rumlar ikinci sırada yer alırken diğer gayri müslimler çok cüzi oranda kalmıştır. Yapılan mübadele ve “etabli” (1923 sonrası) sonrasında Rumların şehri terk etmesi ve diğer unsurlar sonucunda Kuşadasıʼnda sadece Türk-Müslüman nüfus kalmıştır. Kuşadası, Türkiyeʼnin batısında Ege bölgesinde önceleri İzmir iline, 1957 yılından sonra ise Aydın iline bağlı güzel bir sahil ve tarım kasabasıdır. Cumhuriyetin ilanı ile şehrin idari, fiziki ve demografik yapısında değişiklikler olmuştur. Özellikle ülke genelinde olduğu gibi Kuşadasıʼnda da Milli Mücadele sonrası yaraların sarılması ve hayatın eskiden olduğu gibi akması için çalışmalar başlamıştır. Kuşadası halkı yeni dünya şartlarına uyum sağlamaya çalışmış ise de 1929 Dünya Ekonomik Buhranı ve akabinde gelen II. Dünya Savaş (1939-1945) bu durumu zorlaştırmıştır. Bu şartlar Kuşadasıʼnın XVII. yüzyıldan beri gördüğümüz canlı ticari ve iktisadi hayatını yeniden geliştirmesine imkan vermemiştir. Ticari hayatında yer alan canlı hayvan ihracı ve buna bağlı Kuşadası Tabak esnafı rağbet görmemeye başlamıştır. Bu olaylar halkı ikinci bir geçim kaynağı olan ve XIX. yüzyıldan beri varlığını gördüğümüz “tütün” dikimine yönlendirmiştir. Bu tarihten sonra Kuşadasıʼnda tütün başta olmak üzere zeytin, incir ve hububat üretimi artmış, halk tamamen geçimini ziraata, toprağa çevirmiştir. Kuşadasıʼnın tabii canlı iç pazarı ve çarşısı varlığını sürdürse de XIX. yüzyıl gibi değildir artık. Kuşadası ile anılan “ Üzüm helvası ve helvahaneleri” de bu olumsuz durumdan nasibini almıştır. 1950ʼlere gelindiğinde Kuşadası kendine yeten balıkçılığı, tarıma dayalı ekonomisi ve tütün, zeytin, incir, üzümü ile anılmaktadır. Ancak Cumhuriyetin 50.nci Yılında, 1973ʼler de, Kuşadası için artık bu cümleler değişmeye başlamıştır. Çünkü 1960ʼlardan sonra yavaş yavaş filizlenmeye başlayan “Turizm” etkisini, bu küçük sahil, tarım kasabasında göstermeye başlamış şehrin çevresini saran zeytinlikler ve tütün tarlaları yerini otel ve pansiyonlara bırakmaya başlamıştır. Bu oluşumun olgunlaşması 1985 sonrası olacaktır ki neticesinde günümüz “ Turizm beldesi Kuşadası ” ile karşılaşılacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi A.B.D.