Farklı özellikteki plastik materyallerinin toprak solarizasyonu üzerine etkilerinin araştırılması
Küçük Resim Yok
Tarih
2000
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
1998 yılında E.Ü. Güneş Enerjisi Enstitüsünde gerçekleştirilen bu çalışmada son yıllarda başarılı uygulamalarıyla dikkat çeken toprak solarizasyonunun bölgemiz koşullarında denenmesi amaçlanmıştır. 19 Ağustos - 19 Eylül tarihleri arasında 1 ay süre ile yapılan solarizasyon uygulamasının başlangıç aşamasında; etkili bir dezenfeksiyon için öncelikle derin bir toprak işlemesi yapılmış ve uygulama alanı tarla kapasitesine gelecek şekilde ve yaklaşık 40 cm derinliğe ulaşacak şekilde sulanmıştır. Sulama ile tarla kapasitesine getirilen toprağın üzeri 0.08 mm saydam, 0.08 mm siyah, 0.30 mm saydam ve 0.30 mm siyah olmak üzere 4 farklı özellikteki polietilen materyalle örtülmüştür. Bu şekilde 4 farklı özellikteki polietilen materyalle örtülen parsellerle hiçbir plastikle örtülmeyen kontrol parselden oluşan 5 farklı uygulama tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekrarlı olarak denenmiştir. Denemenin yapıldığı bir ay boyunca her gün saat 800 ile 2000 arasında uygulamalara bağlı olarak toprağın 0-15 cm ve 15-30 cm derinliklerinde çok kanallı bir data-logger sistemi ve dijital sıcaklık ölçer kullanılarak sıcaklık değerleri belirlenmeye çalışılmıştır. Solarizasyon süresince damlama sulama sistemi kullanılarak toprağın sürekli tarla kapasitesinde kalması sağlanmıştır. Ayrıca solarizasyonun başlangıç aşamasında ve sonrasında, uygulamalara bağlı olarak 0-15 cm ve 15-30 cm toprak derinliklerinden örnek alınarak analiz yapılmıştır. Sonuç olarak, 0-15 cm ve 15-30 cm toprak derinliklerinde uygulamalara bağlı olarak en yüksek sıcaklık değerlerine 0.08 mm saydam polietilen altında ulaşıldığı, bunu sırasıyla 0.08 mm siyah, 0.30 mm saydam, 0.30 mm siyah materyallerin izlediği belirlenmiştir. En düşük sıcaklık değerlerinin ise kontrol parsellerden elde edildiği belirlenmiştir. Uygulamalara bağlı olarak toprak sıcaklığında gözlenen bu etkinin toprak derinliğine bağlı olarak değişebileceği, toprak derinliği arttıkça solarizasyonla ulaşılabilecek sıcaklık değerlerinin azalabileceği saptanmıştır. Nitekim, solarizasyon süresince maksimum sıcaklık değerine 0-15 cm toprak derinliğinde 0.08 mm saydam polietilen örtü altında 37.74 - C olarak 29. günde ulaşılırken, bu değerin 15-30 cm toprak derinliğinde yine aynı renk ve kalınlıktaki plastik materyalin kullanılması durumunda 28. günde 29.36 - C şeklinde elde edildiği saptanmıştır. Solarizasyonun etki spektrumunu arttırmak amacıyla mümkün olduğu kadar ince polietilen kullanılması gerektiği ve toplam sıcaklığın artırılmasında saydam polietilen materyalin siyah materyale göre daha etkili olabileceği ortaya konmuştur. Bunun yanı sıra solarizasyon uygulamaları ile yabancı otların kontrol altına alınabileceği ve bu açıdan siyah polietilen materyal ile saydam materyale göre daha iyi sonuç alınabileceği saptanmıştır. Ayrıca solarizasyonun toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri ile bitki besin elementleri açısından da bazı değişmeler sağlayabileceği ortaya konmuştur. 0-15 cm ve 15-30 cm toprak derinliklerinde solarizasyon sonrasında K, Ca, Fe, Cu, Zn ve Mn miktarlarında önemli oranda artış olduğu gözlenirken; Mg ve kireç (%) oranlarında azalma olduğu belirlenmiştir. Organik madde, pH ve suda çözünebilir toplam tuz (%) oranları açısından ise solarizasyon sonrasında istatistikî anlamda önemli bir değişme gözlenmemesine rağmen solarizasyon sonrasında toprağın tuz içeriği siyah polietilen materyal altında artmıştır.
Açıklama
Yardımcı Araştırmacılar; Bülent Okur, Cenk Ceyhun Kılıç, Dilek Anaç, Seyhan Şafak
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2000
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2000
