Tıp fakültesi öğretim üyelerinin eğitim-öğretim alanında sahip olması gereken yeterliklerinin belirlenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Tıp eğitiminin niteliğinin geliştirilmesine yönelik çalışmaların önemli başlıklarından birisi öğretim üyelerinin rolleridir. Tıp eğitimi ve pratiği alanında gelişmiş olarak kabul edilen ülkelerin önemli bir kısmında öğretim üyelerinin yetkinlik ve yeterliklerinin tanımlandığı geniş ölçekli çalışmaların gerçekleştirildiği görülmektedir. Ülkemizde ise, konunun ulusal düzeydeki muhatapları olan kurum ve kuruluşların önemli bir ihtiyaç ortaya koyduğu ve henüz ulusal bağlamda yeterliklere ilişkin somut bir çerçeve oluşturulmadığı görülmektedir. Ayrıca, değişen ulusal eğitim ve sağlık politikaları, olağanüstü durumlar ve benzeri dinamiklerin de süreçlere doğrudan yansıdığı göz önünde bulundurulduğunda, ülkemizde tıp eğitiminin niteliğinin sürdürülmesinde, eğitimin önemli bir bileşeni olan öğretim üyelerinin eğitim öğretime ilişkin sahip olmaları gereken yetkinlik ve yeterliklerinin tanımlanmasına ihtiyaç vardır. Çalışmamızda, ülkemizde tıp fakültelerinde görev yapmakta olan ve/veya atanacak olan öğretim üyelerinin eğitim öğretim alanında yetkinlik ve yeterliliklerine ilişkin bir çerçeve ortaya konması amaçlanmıştır. Yöntem Araştırmamız tanımlayıcı ve kesitsel bir tasarıma sahiptir. Araştırma evreni Türkiye'deki Tıp Fakültelerinin Tıp Eğitimi Anabilim Dallarında tam zamanlı çalışmakta olan tüm öğretim üyeleri, Tıp Eğitimi Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği ve Tıp Fakültesi Dekanları Konseyi üyeleridir. Örneklem grubu, amaçlanmış örneklem ve kritere dayalı örneklem yöntemleri birarada kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmamızda, zamanlama açısından keşfedici sıralı tasarım kullanılmıştır. Literatür analizi ve derinlemesine görüşmelerin betimsel analizi neticesinde ortaya konan çerçeve, nicel veri toplama aracına dönüştürülmüştür. Bu doğrultuda, literatür analizi ve derinlemesine görüşme verilerinden öğretim üyelerinin sahip olması gereken yetkinlik/yeterliklere ilişkin önermeler oluşturulmuş ve Delphi süreci sonucunda nihai çerçeve ortaya konmuştur. Literatür tarama için kapsamlı analiz yöntemi basamakları benimsenmiştir. Nitel veri toplamak amacıyla yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmamızda Modifiye Delphi yöntemi kullanmıştır. Ek olarak, format olarak çevrimiçi web anketi olarak tasarlandığı için e-Delphi olarak adlandırılmıştır. Yeditepe Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan araştırmanın onayı alınmıştır. Bulgular Literatür analizi sonucunda Tıp Fakültesi öğretim üyelerinin eğitim öğretime ilişkin yeterlikleri bağlamındaki 27 adet makale seçilmiştir. Toplam 24 Tıp Eğitimi Anabilim Dalı ve / veya Tıp Eğitimi Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği üyesi ile yüz yüze veya çevrimiçi görüşme gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşmelerin transkriptlerinden oluşturulan kodlar, belirlenmiş olan temalar ile ilişkilendirilmiş ve literatür analizi ve görüşme verilerinden 8 tema altında toplam 116 adet önerme oluşturulmuştur. Delphi için Tıp Fakültesi Dekanları Konseyi üyelerinden (123) davete olumlu bakan ve çalışmaya dahil edilen 1.turda 16 dekandan, 2. turda ise bu dekanların 14 ünden yanıt alınmıştır. Belirlenen delphi uzlaşı kriterleri (4-5 sıklığı ≥ % 70; medyan ≥ 4, çeyrekler arası fark ≤ 2.5) doğrultusunda maddeler analiz edilmiş ve ayıklama aşamasından sonra kalan 94 önerme tekrar yeterlik/alt yeterlik bağlamında gözden geçirilerek ve tekrarlar, benzerlikler, ilişkilendirmeler vb göz önünde bulundurularak 2. Tur Delphi için 8 tema altında 55 adet önerme belirlenmiştir. İkinci tur sonunda önermelerin tamamında uzlaşı sağlanmıştır. Sonuç Araştırmamızın sonucunda 8 yetkinlik altında toplam 55 yeterlik belirlenmiştir. Belirlemiş olduğumuz yetkinlik ve yeterlikler, tıp eğitiminin mezuniyet öncesi, mezuniyet sonrası ve sürekli mesleki gelişim düzeylerini göz önünde bulundurarak temel yeterlikler olarak tanımlanmış olup araştırmamız, ileride yapılacak çalışmalara bir alt yapı oluşturacaktır.tır. Bu yetkinlik ve yeterliklerin, öğretim üyelerinin bireysel ve akademik gelişimlerine, eğitim yönetimi ve yöneticilerin öğretim üyelerinin akademik performans değerlendirme süreçlerinde, öğretim üyelerinin kadro atama ve yükseltme süreçlerinde, fakülte eğitici gelişimi programlarının tasarımında önemli bir ihtiyacı karşılayacağı görüşündeyiz. Bu doğrultuda, araştırma sonuçları kullanımı için başta Yüksek Öğretim Kurulu olmak üzere, Tıp Fakültesi Dekanları Konseyi, Tıp Eğitimi Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği ve Tıp Fakültesi Dekanlıklarına (Tıp Eğitimi Anabilim Dalları) gönderilecektir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Fakülte, tıp, yeterlikler, eğitim öğretim, öğretim üyesi., Faculty, medicine, competencies, education instruction.
