Yıldız Dergisi-Kırım Tükrçesi derlemeleri

Çeşitli Türk boylarının M.S. IV. yüzyıldan itibaren göçleriyle bir Türk ili haline gelmeye başlayan Kırım, XI-XII. yüzyıllarda Kıpçakların bu bölgeye yerleşmesiyle tamamıyla bir Türk ülkesi olmuştur. XIII. yüzyıldan itibaren dağılma sürecine giren Altın Ordu Devleti’nin ardından Kırım Hanlığı kurulmuştur. Kırım Hanlığı, özellikle Fatih Sultan Mehmet döneminden sonra gittikçe Osmanlı Devleti’nin etkisi altına gitmiştir. Bu etkileşim Rusya’nın 1783 yılında Kırım’ı işgal etmesine kadar sürmüştür. Bu işgal tarihinden itibaren artık Kırım, Osmanlı Devleti’nin kontrolünden çıkıp Rusya’nın eline geçmiştir. Kırım’ın Rus hakimiyeti altına girmesiyle Kırım halkı, çok uzun yıllar sürecek olan, hatta hala sürmekte olan, bir çile dönemine girmiştir. Çarlık hükümetinin çok sert politikaları karşısında Kırım halkı, büyük sıkıntılar çekmiş ve her geçen günün önceki günü aratacak bir sürecin içine girmiştir. 1944 yılında Stalin’in imzaladığı karar ile Kırım Türkleri, çekilen çilelere ek olarak bir de sürgün darbesi yemişlerdir. Bu sürgün döneminde Kırım Türklerinin hemen hemen tamamı Orta Asya’ya (özellikle Özbekistan’a) sürülmüştür. Stalin’in ölümünün ardından ortaya çıkan rahatlama döneminde tüm bölgelerde olduğu gibi Özbekistan’da da bir hareketlenme meydana gelmiştir. İşte Yıldız dergisi bu dönemdeki hareketliliğin bir ürünü olarak ortaya çıkmış olan önemli bir dergidir. Yapılan çalışmada bu dergiden beş farklı yazara ait beş farklı hikaye seçilmiştir. Seçilen metinlerin transkripsiyonu yapılmış ve metinler Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Çalışmanın son ayağında ise ayrıntılı bir gramatikal dizin hazırlanmıştır.