Rewriting utopias:
Yükleniyor...
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Feminizm toplumsal kimlik farklılıklarını irdeleyen, kadınların toplumsal eşitlik haklarını savunan bir söylemdir. Amerika’da 19.yy’ da kadınlar, ataerkil toplumun egemenliğinden kurtulmaya ve kendi kimliklerini yaratmaya odaklanmışlardır. Feministler ve tarihçiler kadın özgürlüğüne dayanan feminist hareketi başlıca üç “dalga” ‘ya ayırır. Birinci dalga feminizm ana olarak 19.yy sonlarında ve 20. yy başlarında özellikle kadınların oy verme özgürlüğü bağlamında kadın sıkıntılarını inceler. İkinci dalga ise 1960’lardan 1980lere kadar dönemin sosyal ve kültürel aurasından etkilenerek kadınların nasıl daha fazla özgürlükten faydalandıklarını irdeler.Bu dönemlerden ikincisi ütopya yazılımında da önemli rol oynar keza ikinci dalga feminizm sınırları dar olan ütopya türünün yeniden dirildiği dönem olarak kabul edilir. Edebiyatta Sir Thomas More’un Utopia’sı ile başlayan ütopya geleneğinin 1970’lerde kadın yazarların ilgilerini bu yöne doğrultmalarına kadar bir erkek egemen yazın türü olduğu görülmektedir. Sir Thomas More’un ardından onun etkisinde kalan diğer erkek ütopya yazarları ütopya türünü belli sınırlar içine hapsederek bir kısır döngü içine sokmuşlardır. Bu kısır döngü içinde kadının aktif bir rolü bulunmadığı gibi, kadın ya eğitilmesi, kontrol edilmesi gereken yada tamamen görünmez bir varlık olarak varsayılmıştır. 20.yy.da özellikle feminist hareket çerçevesinde ütopya türü bir anlamda kısır döngüden kurtularak yeniden doğmuştur. Sir Thomas More’un Utopia’sı ile başlayan geleneksel ütopya paradigması feminist ütopyanın türe katılmasıyla değişmiştir ve daha eleştirel bir kimliğe bürünmüştür. Bunun en üstün örneklerinden bazılarını da ikinci dalga feminizmde görebiliriz. Bu bağlamda belirtilen dönemin önemli isimleri arasında yer alan Ursula K. Le Guin’nin The Dispossessed, Joanna Russ'sun The Female Man, ve Sally Miller Gearhart'ın The Wanderground adlı kitaplarının feminist eleştirisi ve bu eserlerdeki ütopik öğeler incelenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Amerikan Kültürü ve Edebiyatı A.B.D.