UYGUR ATASÖZLERİ VE DEYİMLERİNDE GEÇEN ÇİNCE ALINTILAR ÜZERİNE
Küçük Resim Yok
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türklerin Çinlilerle olan tarihî, siyasi, iktisadi ve kültürel ilişkileri çok eskilere dayanır. Bu ilişki Hun döneminden başlayarak Göktürk ve Uygur dönemi boyunca devam etmiştir. Uygurlar 9. yüzyılın ortalarında eski yurtları olan Doğu Türkistan topraklarına gelip yerleştikten sonra, özellikle Çinliler 19. yüzyılda bu bölgeyi işgal ettikten sonra da sürdürülen bu ilişkilerin her iki milletin diline ve edebiyatına yansımış olması gayet doğaldır. Bugün Çincede yüzlerce Türkçe alıntı olduğu gibi Türkçede de, özellikle Uygur Türkçesinde çok sayıda Çince alıntı söz konusudur. Bugün Uygur Türkçesi söz varlığının önemli bir parçası hâline gelmiş olan bu alıntılar Uygur Türkçesinin konuşma dilinde, edebî eserlerinde, özellikle sözlü edebiyat eserlerinde sık sık karşımıza çıkmaktadır. Uygur atasözleri ve deyimlerinde kullanılan Çince alıntılar buna örnektir. İster atasözleri, ister deyimler olsun, yapısı itibarıyla kalıplaşmış ve donmuş biçimler olmasından dolayı, bünyesinde taşıdığı dilsel ve kültürel unsurlar art zamanlı ve eş zamanlı aktarım sürecinde fazla değişime uğramaz. Dolayısıyla atasözleri ve deyimler kültür ve dil incelemeleri için de önemli bir kaynak teşkil etmektedir. Bu makalede Uygur atasözleri ve deyimlerinde geçen Çince alıntılar tespit edilecek ve tahlil edilecektir.
The political, economic and cultural relations between Turkish and Chinese are date back to very old times. This relationship which started in Hun era, have continued throughout Gokturk and Uyghur periods. After Uyghur people immigrated Eastern Turkestan in 9th century, particulary after Chinese people occupated this area, political and social interaction has deepened increasingly. So it is quite normal that this relationship based on thousands of years reflected on the both nation’s language and literature. As well as there are hundreds loan words in Chinese Language from Turkish, also there are hundreds loan words in Turkish, especially in Uyghur language, form Chinese language now. These loan words in Uyghur language have become an important part of Uyghur vocabulary. These loan words appear to us very often in Uyghur spoken language, literary works, and especially in oral literature today. Chinese loan words used in Uygur proverbs and idioms are an example of this situation. Whether it’s proverbs or idioms, due to their stereotyped and frozen forms; the linguistic and cultural elements they contain do not change much in the process of diachronic and isochronous transfers. Therefore, the proverbs and idioms are important sources for researches conducted on culture and language. It is going to describe and analyze Chinese loan words seen in Uyghur proverbs and idioms in this paper.
The political, economic and cultural relations between Turkish and Chinese are date back to very old times. This relationship which started in Hun era, have continued throughout Gokturk and Uyghur periods. After Uyghur people immigrated Eastern Turkestan in 9th century, particulary after Chinese people occupated this area, political and social interaction has deepened increasingly. So it is quite normal that this relationship based on thousands of years reflected on the both nation’s language and literature. As well as there are hundreds loan words in Chinese Language from Turkish, also there are hundreds loan words in Turkish, especially in Uyghur language, form Chinese language now. These loan words in Uyghur language have become an important part of Uyghur vocabulary. These loan words appear to us very often in Uyghur spoken language, literary works, and especially in oral literature today. Chinese loan words used in Uygur proverbs and idioms are an example of this situation. Whether it’s proverbs or idioms, due to their stereotyped and frozen forms; the linguistic and cultural elements they contain do not change much in the process of diachronic and isochronous transfers. Therefore, the proverbs and idioms are important sources for researches conducted on culture and language. It is going to describe and analyze Chinese loan words seen in Uyghur proverbs and idioms in this paper.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
[No Keywords]
Kaynak
Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
66
Sayı
2
