Zihinsel yetersizlik tanılı 4-18 yaş arasındaki hastaların özgeçmiş, soygeçmiş, klinik özellikler ve yaşam kaliteleri açısından değerlendirilmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Giriş: Zihinsel Yetersizlik (ZY), "Zihinsel İşlevler" ve "Uyumsal Davranışlar'da" önemli derecede kısıtlılıklarla karakterize bir durum olarak tanımlanmaktadır. Bu olgularda fiziksel, davranışsal ve ruhsal eş tanılar sık görülmektedir. Uyumsal güçlükler, eş tanılar ve sosyo-demografik özellikler olguların ve bakım verenlerinin yaşam kalitelerini olumsuz etkileyebilmektedir. Yaşam Kalitesi (YK), bireyin içinde yaşadığı kültür ve değer sistemleri bağlamında; hedefleri, beklentileri, standartları ve endişeleri ile ilişkili olarak yaşamdaki konumuna dair algısı şeklinde tanımlanan; kişilerin fiziksel sağlığı, psikolojik durumu, bağımsızlık seviyesi, maneviyat/din/kişisel inançları, sosyal ilişkileri ve çevreleriyle ilişkilerinden karmaşık bir şekilde etkilenen geniş kapsamlı bir kavramdır. Amaç: Çalışmamızda ZY tanılı olgu ve primer bakım verenlerinin YK'leri ve ZY düzeyi ile olguların prenatal, perinatal, postnatal, ailesel ve klinik özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmamıza Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı polikliniklerinde, daha önce psikometrik testler ve klinik görüşme ile ZY tanısı konularak izlenen 4-18 yaşları arasındaki 120 olgu dahil edilmiştir. Tüm olguların ZY tanıları ve eşlik eden psikiyatrik tanıları Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması ile tekrar değerlendirilmiş ve doğrulanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik veri formu, bakım verene yöneltilen sorular ve resmi tıbbi kayıtları doğrultusunda araştırıcı tarafından doldurulmuştur. Bakım veren tarafından, olgu için Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketi ve Sorun Davranış Kontrol Listesi; kendisi için Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Formu ve Symptom Checklist 90-Revised /Belirti Tarama Listesi 90-Revize (SCL-90-R) doldurulmuştur. Bulgular: Çalışmamızda 63 hafif, 29 orta, 21 ağır, 7 çok ağır düzeyde ZY'li olgu yer almaktadır. Olguların %88,3'ünde en az bir psikiyatrik komorbidite, %55,8'inde en az bir fiziksel komorbidite, %68,3'ünde en az bir psikotrop ilaç kullanımı saptanmıştır. En sık görülen psikiyatrik komorbiditelerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (%57,5), Otizm Spektrum Bozukluğu (%50,8), Anksiyete Bozuklukları (%24,2) ve Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu (%13,3); fiziksel komorbiditelerin ise Epilepsi (%21,7), Down Sendromu (%7,5), İşitme Engeli (%7,5) ve Serebral Palsi (%6,7) olduğu belirlenmiştir. ZY düzeyi ile tanı alma yaşı, psikomotor gelişim basamakları, fiziksel komorbidite, farmakolojik tedavi, uyku problemleri, eğitim özellikleri, özel eğitime başlangıç yaşı, fiziksel aktivite ve teknoloji kullanımı arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Olguların YK alt ölçekleri ile ZY düzeyi, fiziksel komorbidite, fiziksel aktivite özellikleri, duygusal-davranışsal problemler, sosyal beceriler, eğitim özellikleri ve özel eğitime başlangıç yaşı arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Primer bakım verenlerin YK alt ölçekleri ile olgunun duygusal-davranışsal problemleri, sosyal becerileri, anne ve olguda ruhsal hastalık varlığı arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Sonuç: Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgular, literatürde yer alan yüksek psikiyatrik ve fiziksel komorbidite oranları, ZY düzeyi ile ilişkili klinik özellikler, olgu ve bakım verenlerin YK'leri ile ilişkili faktörler hakkındaki verileri desteklemekle birlikte farklı ZY düzeyine sahip olguların karşılaştırıldığı daha fazla ve büyük örneklemli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. İlgili verilerin ZY tanılı çocuk ve ergenler ile bakım verenlerinin öncelikli ihtiyaç duydukları alanlarda gerekli hizmetlerin sağlanmasına ve koruyucu müdahalelerin etkin bir şekilde düzenlenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: nörogelişimsel bozukluklar; zihinsel yetersizlik; yaşam kalitesi; risk faktörleri; komorbidite
Introduction: Intellectual Disability (ID) is defined as a condition that characterized by significant limitations in "Intellectual Functions" and "Adaptive Behaviors". Physical, behavioral and mental comorbidities are common in these cases. Adaptive difficulties, comorbidities and socio-demographic characteristics may negatively affect the quality of life of the cases and their caregivers. Quality of Life (QoL), in the context of the culture and value systems in which the individual lives; defined as his perception of his position in life in relation to his goals, expectations, standards and concerns. It is a comprehensive concept that is affected in a complex way by people's physical health, psychological state, level of independence, spirituality/religion/personal beliefs, social relationships and relationships with their environment. Objective: In our study, it was aimed to examine the relationships between the QoL of the cases diagnosed with ID and their primary caregivers; ID level; prenatal, perinatal, postnatal, familial and clinical characteristics. Method: In our study 120 cases between the ages of 4 and 18 who were previously diagnosed with ID, based on the psychometric tests and clinical interviews in the outpatient clinics of Ege University Faculty of Medicine Hospital, Department of Child and Adolescent Psychiatry. The ID diagnoses and comorbid psychiatric disorders of all cases were re-evaluated and confirmed with the Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children Present and Lifetime-Turkish Version. The sociodemographic data form prepared by the researcher was filled by the researcher according to the questions directed to the caregiver and official medical records. Pediatric Quality of Life Inventory, Strengths and Difficulties Questionnaire, and Aberrant Behavior Checklist for the patient; 36-Item Short Form Health Survey and Symptom Checklist 90-Revised (SCL-90-R) for the caregiver were all filled by the caregiver. Results: Our study included 63 mild, 29 moderate, 21 severe and 7 profound ID cases. It was found that 88.3% of the cases had at least one psychiatric comorbidity, 55,8% had physical comorbidity and 68.3% used psychotropic drugs. The most common psychiatric comorbidities were Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (57,5%), Autism Spectrum Disorder (50,8%), Anxiety Disorders (24,2%), and Oppositional Defiant Disorder (13,3%); physical comorbidities were Epilepsy (21,7%), Down Syndrome (7,5%), Hearing Impairment (7,5%) and Cerebral Palsy (6,7%). A significant relationship was found between the ID level and age at diagnosis, psychomotor developmental stages, physical comorbidity, pharmacological treatment, sleeping problems, educational characteristics, age of starting special education, physical activity and technology use (p<0.05). A significant relationship was found between the QoL subscales of the patienst and ID level, physical comorbidity, physical activity, emotional-behavioral problems, social skills, educational characteristics, and age of starting special education (p<0.05). A significant relationship was found between the QoL subscales of the primary caregivers and the patient's emotional-behavioral problems, social skills, and psychiatric disorders of patients and mothers (p<0.05). Conclusion: Although the findings of our study support the data in the literature about high psychiatric and physical comorbidity rates, clinical features related to the ID level and factors related to the QoL of the patients/caregivers, there is a need for more studies with larger samples comparing patients with different ID levels. It is thought that the relevant data will contribute to the provision of primarily necessary services and preventive interventions in the areas that children and adolescents with ID and their caregivers would need. Key words: neurodevelopmental disorders; intellectual disability; quality of life; risk factors; comorbidity
Introduction: Intellectual Disability (ID) is defined as a condition that characterized by significant limitations in "Intellectual Functions" and "Adaptive Behaviors". Physical, behavioral and mental comorbidities are common in these cases. Adaptive difficulties, comorbidities and socio-demographic characteristics may negatively affect the quality of life of the cases and their caregivers. Quality of Life (QoL), in the context of the culture and value systems in which the individual lives; defined as his perception of his position in life in relation to his goals, expectations, standards and concerns. It is a comprehensive concept that is affected in a complex way by people's physical health, psychological state, level of independence, spirituality/religion/personal beliefs, social relationships and relationships with their environment. Objective: In our study, it was aimed to examine the relationships between the QoL of the cases diagnosed with ID and their primary caregivers; ID level; prenatal, perinatal, postnatal, familial and clinical characteristics. Method: In our study 120 cases between the ages of 4 and 18 who were previously diagnosed with ID, based on the psychometric tests and clinical interviews in the outpatient clinics of Ege University Faculty of Medicine Hospital, Department of Child and Adolescent Psychiatry. The ID diagnoses and comorbid psychiatric disorders of all cases were re-evaluated and confirmed with the Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children Present and Lifetime-Turkish Version. The sociodemographic data form prepared by the researcher was filled by the researcher according to the questions directed to the caregiver and official medical records. Pediatric Quality of Life Inventory, Strengths and Difficulties Questionnaire, and Aberrant Behavior Checklist for the patient; 36-Item Short Form Health Survey and Symptom Checklist 90-Revised (SCL-90-R) for the caregiver were all filled by the caregiver. Results: Our study included 63 mild, 29 moderate, 21 severe and 7 profound ID cases. It was found that 88.3% of the cases had at least one psychiatric comorbidity, 55,8% had physical comorbidity and 68.3% used psychotropic drugs. The most common psychiatric comorbidities were Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (57,5%), Autism Spectrum Disorder (50,8%), Anxiety Disorders (24,2%), and Oppositional Defiant Disorder (13,3%); physical comorbidities were Epilepsy (21,7%), Down Syndrome (7,5%), Hearing Impairment (7,5%) and Cerebral Palsy (6,7%). A significant relationship was found between the ID level and age at diagnosis, psychomotor developmental stages, physical comorbidity, pharmacological treatment, sleeping problems, educational characteristics, age of starting special education, physical activity and technology use (p<0.05). A significant relationship was found between the QoL subscales of the patienst and ID level, physical comorbidity, physical activity, emotional-behavioral problems, social skills, educational characteristics, and age of starting special education (p<0.05). A significant relationship was found between the QoL subscales of the primary caregivers and the patient's emotional-behavioral problems, social skills, and psychiatric disorders of patients and mothers (p<0.05). Conclusion: Although the findings of our study support the data in the literature about high psychiatric and physical comorbidity rates, clinical features related to the ID level and factors related to the QoL of the patients/caregivers, there is a need for more studies with larger samples comparing patients with different ID levels. It is thought that the relevant data will contribute to the provision of primarily necessary services and preventive interventions in the areas that children and adolescents with ID and their caregivers would need. Key words: neurodevelopmental disorders; intellectual disability; quality of life; risk factors; comorbidity
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Psikiyatri, Psychiatry, nörogelişimsel bozukluklar, zihinsel yetersizlik, yaşam kalitesi, risk faktörleri, komorbidite
