Bazı ceviz çeşitlerinde çiçek tomurcuğu oluşumu ve verimlilik özellikleri üzerinde araştırmalar

Bu araştırma, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde 1991-1992 yıllarında 53-113 ve Yalova-3 ceviz çeşitlerinde morfolojik ayrım zamanı, dişi çiçek organ taslaklarının oluşumunu ve gelişimini; Payne, Hartley, Franquette, 53-113, 49-47, 52-61, Yalova-2 çeşitlerinde apomiktik meyve oluşumunu ve verimlilik özelliklerini incelemek amacıyla düzenlenmiştir. Dişi çiçek tomurcuğu örnekleri Mayıs ayından itibaren ceviz ağaçlarının çiçek açtığı Nisan ayına kadar on beş günde bir alınmıştır. Alınan tomurcuk örnekleri binoküler mikroskop altında incelenmiştir. İncelenen tomurcuklarda öncelikle yaprak taslakları oluşmuştur. Daha sonra genellikle ikili olan ileride dişi çiçeği oluşturacak büyüme konileri görülmüştür. Çeşitlerin dişi çiçek tomurcuğu farklılaşması 53-113'de Haziran'ın ikinci haftasında, Yalova-3 de Haziran'ın birinci haftasında meydana gelmiştir. Dişi çiçek tomurcuklarında morfolojik ayrımdan hemen brakte yaprağı ve kılıf, takip eden yılın ilkbaharında da çanak yaprakları ve dişi organ taslağı meydana gelmiştir. Çeşitler çiçek tozlarını farklı tarihlerde oluşturmuşlardır. Yalova-3 çeşidinde Mart ayının son haftasında 53-113 çeşidinde Nisan ayının ilk haftasında çiçek tozları olmuştur. 53-113'de önce erkek çiçekler (15-22 Nisan) sonra dişi çiçekler (20 Nisan-8 Mayıs), Yalova-3 çeşidinde de önce erkek çiçekler (6-10 Nisan) sonra dişi çiçekler (10-25 Nisan) açmıştır. Çeşitlerin apomiktik meyve oluşturup oluşturmadıkları kesin olarak belirlenememiştir. Payne, Hartley, 49-47, 52-61, Yalova-2 çeşitlerinde tepe ve yan tomurcuklardan meydana gelen sürgünlerde, genellikle ikili dişi çiçek görülmüştür. 53-113 çeşidinin tepe ve yan tomurcuklarından salkım şeklinde dişi çiçek oluşturma özelliği vardır. Franquette çeşidinde ise, sadece uç ve uçaltı tomurcuklardan meydana gelen sürgünlerde dişi çiçek teşekkülü görülmüştür.