Taşkınların hidrolojik ve hidrolik metodlarla irdelenmesi ve dalaman örneğine uygulanması

Bugüne kadar toplumları zaman zaman çok güç durumlarda bırakan taşkınlar, sürekli bir problem niteliği taşırlar. Taşkınlarla mücadele, zirve akımların belirgin özelliklerinin araştırılmasını, bu olayların çevreyle ilişkilerinin belirlenmesini ve insana etkilerinin kontrolü için gerekli önlemlerin belirlenmesini gerektirdi. Bu amaçla toplumlar yüzyıllardan beri araştırma ve mücadele faaliyetlerini sürdürmüşler ve günümüzdeki bilgi birikimine ulaşmışlardır. Ancak mevcut durumda da ulaşılan bilgi birikimi, taşkınlardan emniyetli şekilde korunmak için yeterli olamamaktadır. Yağışların rastgele nitelikte oluşmaları; taşkınların da rastgele bir karakter göstermelerine yol açmaktadır. Dolayısıyla taşkınlardan korunmak için yapılan yapıların boyutlanmasına esas akışların deterministik olarak belirlenmesi mümkün olmamakta, ancak tahmin edilebilmektedir. Bu ise beraberinde yapının kendinden beklenen görevi yerine getirmeme riskini getirmektedir. Bunun yanında projelendirmeye esas akımın; yapının inşaatı ve mansap kesim hasar görmüştür. Dalaman Çayı havzasında Akköprü Barajı ve HES inşaatının yapılabilmesi için gerekli olan ön batardo; tekerrür aralığı 2,33 yıl olarak tahmin edilen debiye göre boyutlandırılmış ve inşaatı devam ederken 06.12.1998 günü oluşan taşkında ön batardo inşaatı ve mansap kesim hasar görmüştür. Sunulan çalışma, gözlenen zirve akış dizisinin analizinde dikkate alınan 1964 - 1980, 1964 - 1987 ve 1964 - 1999 dönemlerinde tekerrür aralığı T=2,33 yıl için normal dağılımında maksimum 40 m3/sn'lik bir farkın oluştuğunu göstermiştir. Dalaman Çayı{nın 06.12.1998 günü oluşan taşkının sönümlenmesine anlamlı bir katkısının olmadığı da belirlenmiştir.