Bazı kromosferik aktif çit yıldızlarının fotometrik özelliklerinin belirlenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
1996
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Güneş'in yakın komşuluğundaki güneş-benzeri yıldızların büyük bir çoğunluğu nispeten yaşlı ve Güneş'le karşılaştırılabilir aktive düzeyine sahip yıldızlardır. T Tauri gibi anakol öncesi çok genç sistemlerden sonra, en aktif yıldızlar; RS CVn, BY Dra, W UMa gibi soğuk bileşenlere sahip kromosferik olarak aktif, yakın çift yıldızlardır. Yüzeylerinin % 30-40'ı soğuk yıldız lekeleriyle kaplıdır ve ışık eğrilerinde dalga biçimi bozulmalar gösterirler. Yıldız aktivesinin anlaşılmasında çiftlerin oynadığı rol belki de güneş dinamosunun anlaşılmasında önder olacaktır. Konvektif atmosferli bir yıldız eğer bir yakın çift sistemin üyesi ise, karşılıklı çekim kuvvetleri yıldızı hızlı dönmeye ve yaşamının çoğunda yüksek manyetik aktivite düzeyine sahip olmaya zorlayabilir. Bu durumların çoğunda soğuk, eş hızla dönen bileşenlerden oluşmuş yakın çift sistemler, kuvvetli kromosferik lekeleri ve flareler gibi yüksek düzeyli manyetik aktivite çalışmalarını test etmeyi sağlar. Bir yakın çift sisteminde hızlı dönmeyi sağlayan aynı çekim kuvvetleri, yıldızın iç yapısını ve dönmesini tek bir yıldızdan farklılaştırabilir. Kromosferik aktif çift yıldız olduğu duyurulan düşük genlikli değişen yıldızlar içinden, Ege Üniversitesi Gözlemevi'ndeki gözlem koşullarına en uygun dört tanesi seçilerek yaklaşık 1.5 yıl süreyle gözlenmiştir. Araştırma programına aldığımız aktif kromosferli çift yıldızlar HD 82286, HD 112859, HD 144110 ve HD 208472'dır. Projedeki yıldızların fotometrik gözlemleri Ege Üniversitesi Gözlemevi'nin 48 cm lik Cassagrain türü teleskobuyla yapılmıştır. Gözlemlerde SSP-5 fotometresi ile R4457 PMT fototübü kullanılmıştır. Tüm yıldızlara ilişkin gözlemler Johnson UBV sisteminin B, V, R filtreleriyle yapılmıştır. Her bir program yıldızı mukayese ve denet yıldızlara göre diferansiyel olarak gözlenmiştir. Yapılan gözlemler sonucunda araştırılacak olan tüm yıldızların ışık ve renk eğrileri elde edilerek, ışık ve renk değişimlerinde görülen belirsizlikler ortaya konmuştur. Genelde küçük genlikli ve bir dönem içinde farklı parlaklık düzeylerine ulaşan değişimlerin kaynağının soğuk yıldız yüzeyine yerleşen lekeler olduğuna karar verilmiştir. Gözlemler sonucunda bir proje yıldızına ilişkin seçilen mukayese yıldızlarının da değişen yıldız olduğu ortaya çıkmış ve yaklaşık dönemi saptanmıştır. Projemiz devam ederken bulunan ilk sonuçlar 1997 yılı içinde İsviçre'de düzenlenen bir uluslararası toplantıda sunulmuş ve rapor edilmiştir. Değişkenliği yeni bulunan bu yıldızların sorunlarını daha iyi ortaya koyabilmek için bazı yıldızların daha uzun süreli gözlemlerine gerek vardır. Bu yıldızların gözlemlerine gözlemevimizde devam edilecektir.
Açıklama
Yardımcı Araştırmacılar; Cafer İbanoğlu, Zeynel Tunca, Varol Keskin, Rennan Pekünlü, Günay Taş, Ömür Çakırlı, Emre Işık
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1996
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1996
