Hemodiyaliz hastalarında santral venöz katetere heparin kilidi uygulama sıklığının tıkanıklığın önlenmesine etkisinin incelenmes
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2004
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, hemodiyaliz hastalarında santral venöz katetere heparin kilidi uygulama sıklığının tıkanmayı önlemede etkisini belirlemek amacıyla yapılmış, deneysel ve analitik bir çalışmadır. Araştırma, Sosyal Sigortalar Kurumu İzmir Tepecik Eğitim Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesiʼnde Nisan 2003 - Mart 2004 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma kapsamına; Sosyal Sigortalar Kurumu İzmir Tepecik Eğitim Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesiʼnde hemodiyaliz tedavisi programına alınan, yeni geçici santral venöz kateter yerleştirilen, kanama diyatezi olmayan ve antiagregan ilaç kullanmayan 30 hasta alınmıştır. Olasılıksız örneklem yöntemiyle seçilen 15 hasta uygulama grubunu, 15 hasta ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Geçici santral venöz kateter takılan hastalardan kontrol grubundakilere araştırmacı tarafından kateterizasyonun ilk gününden başlayarak diyaliz ünitesinde haftanın 3 günü katetere heparin kilidi uygulanmıştır. Uygulama grubundaki hastalara ise kateterizasyonun ilk gününden başlamak üzere, diyaliz tedavisi aldığı günlerde hemodiyaliz ünitesinde, diyaliz tedavisi yapılmayan günlerde hastanede, taburcu olduktan sonra ise evinde araştırmacı tarafından haftada 6 kez heparin kilidi uygulanmıştır. Hastaların izlemleri geçici santral venöz kateterleri çıkartılıncaya kadar devam etmiştir. Verilerin analizi Ki-kare, Fisherʼs Kesin Ki-kare ve Mann-Whitney U testi kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; haftada 6 kez heparin kilidi uygulama ile, yaygın kabul görmüş uygulama olan haftada 3 kez diyaliz günlerinde heparin kilidi uygulaması karşılaştırıldığında, haftada 6 kez heparin kilidi uygulamanın kateterin tıkanmasını önlemede etkili olmadığı saptanmıştır. Ancak bu yöntemin; kateterden serum flaşı güçlüğünü (kateter içi trombüs birikimi) azaltmada, kateter aspirasyon güçlüğünün (kateter ucu/çevresi trombüs oluşumu) ilk ortaya çıkma zamanını geciktirmede dolayısıyla diyaliz makinesi akım hızını daha yüksek seviyede tutmada etkili olduğu belirlenmiştir. Haftada 3 kez yerine 6 kez katetere heparin kilidi uygulamak pratik bir yöntem gibi gözükmese de, daha kesin bulgular ve öneriler elde etmek için bu uygulamanın daha çok sayıda hasta üzerinde yapılması, hastalara hastanede yattıkları sürece haftada 6 kez heparin kilidi uygulaması önerilmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hemodiyaliz, santral venöz kateter, heparin kilidi, tıkanma, Hemodialysis, central venous catheter, heparin-lock, occlusion, Hemşirelikte Temel İlke ve Uygulamalar A.B.D.
